Ondernemen en autisme gaan prima samen, zo blijkt uit het onlangs verschenen boek Ondernemen(d) met autisme van Marijn Bon. ‘De ondernemer in mij durft veel meer; de zakelijke Anouschka is een andere Anouschka.’

Na een algemene cursus over ondernemen bleef tekstschrijver Marijn Bon zitten met een aantal belangrijke vragen. Zij had net de diagnose autisme gekregen en vroeg zich onder andere af of autisme en ondernemen eigenlijk wel samengaan. ‘Want ondernemer ben je in principe vierentwintig uur per dag, zeven dagen per week’, zo schrijft zij in haar onlangs verschenen boek Ondernemen(d) met autisme. Inspirerende ondernemersverhalen met praktische tips voor een succesvol bestaan als zelfstandige. ‘Hoe doe je dat als je door je autisme op je belastbaarheid moet letten?’

Tijdens het symposium ‘Ondernemen(d) met autisme’ dat uitgeverij SWP onlangs rond haar boek organiseerde, gaf Bon zelf het antwoord: ‘Ik vind ondernemen en autisme verrassend goed passen. Je kunt bijvoorbeeld zelf je tijd indelen. Als je een baan hebt moet je ook nog de hele dag sociaal doen en heen en weer reizen in een drukke trein. Als ondernemer word je alleen beoordeeld op je werk, in loondienst óók nog als mens en collega.’

Horeca-ondernemer

In totaal interviewde Bon voor haar boek twaalf ondernemers met autisme – acht vrouwen en vier mannen. Bon: ‘Ik merkte dat vrouwen het vaak makkelijker vinden om over autisme te praten. Eén van de mannen spreekt in mijn boek zelfs voor het eerst openlijk over zijn autisme.’

De ondernemers hebben heel uiteenlopende beroepen, van natuurcoach tot horeca-ondernemer. Voor velen was de  motivatie om als zelfstandige aan de slag te gaan – al dan niet vanuit een Wajong-uitkering – dat een reguliere baan niet goed bij hen past. ‘Dan ben ik binnen een aantal weken overspannen, want dan zijn er collega’s om mij heen’, zegt vertaler Anouschka Schutte in het boek.  Als zelfstandig ondernemer kan Schutte gewoon thuis werken.‘Daar mag ik ook in het weekend doorwerken als ik dat wil. Dat geeft mij rust en structuur’, aldus Schutte tijdens het symposium.

Hekel aan bellen

De ondernemers gaan opvallend pragmatisch om met hun autisme. Zij profiteren van de voordelen – zoals het vermogen om onbevooroordeeld naar anderen te kunnen kijken of het langdurig gestructureerd kunnen werken –  en bedenken praktische oplossingen voor de nadelen.

Netwerken lijken de meesten te beschouwen als een ‘noodzakelijk kwaad’. Gelukkig kan dit tegenwoordig óók via de sociale media – internet zien veel geïnterviewden dan ook als een geschenk uit de hemel.  ‘Ik denk dat netwerken via sociale media voor mij veel effectiever is dan naar een netwerkborrel gaan’, zegt bijvoorbeeld fotograaf en tekstschrijver Anne van de Beek die zweert bij Twitter, Facebook en Pinterest.

Bijna allemaal hebben ze een uitgesproken hekel aan bellen. ‘Als je belt, is het belangrijk dat je direct begrijpt wat de ander bedoelt’, aldus kunstenaar Erna de Bie in het boek. ‘Als je, zoals ik, door je autisme opmerkingen op verschillende manieren interpreteert voordat je begrijpt wat de ander bedoelt, dan is het heel vervelend om een telefoongesprek te voeren.’

Schutte vindt het als ondernemer veel makkelijker om te bellen dan als privé-persoon, zo vertelde zij tijdens het symposium. ‘De ondernemer in mij durft veel meer; de zakelijke Anouschka is een andere Anouschka. Bovendien: als de telefoon gaat, dan kan het een klant zijn en er moet óók geld worden verdiend.’

Aangrijpende verhalen

Behalve succesverhalen kreeg Bon tijdens haar ontmoetingen met de ondernemers ook veel aangrijpende verhalen te horen. Over het verlies van banen bijvoorbeeld, of over ernstige depressies. ‘Een ondernemer die zakelijk gezien veel succes heeft, begon heel hard te huilen toen ik vroeg hoe het privé gaat’, vertelde Bon tijdens het symposium. Over het algemeen was zij erg ‘verrast’ door de openheid van de geïnterviewden. ‘De verhalen die ze mij toevertrouwden hebben mij erg geraakt.’

Bon werd zelf uiteindelijk geen ondernemer. Nog tijdens het schrijven van het boek kreeg zij een baan als contentspecialist bij Swink, een Amsterdams internetbureau dat voornamelijk mensen met autisme in dienst heeft. ‘Ik voelde mij daar in het begin wel schuldig over tegenover de geïnterviewden’, aldus  Bon tijdens het symposium. ‘Totdat iemand tegen mij zei: ‘Een boek schrijven, dat is toch óók ondernemen?’

Marijn Bon. Ondernemen(d) met autisme. Inspirerende ondernemersverhalen met praktische tips voor een succesvol bestaan als zelfstandige. Uitgeverij SWP.
Met een voorwoord van Wouter Staal, hoogleraar klinische kinder- en jeugdpsychiatrie bij het Radboudumc.

Door onze redacteur Julie Wevers

Dit artikel is geplaatst op 7 december 2018