De Zweedse Greta Thunberg (16, autisme) begon in haar eentje een schoolstaking voor het milieu, inmiddels gevolgd door scholieren overal ter wereld. Donderdag 7 februari vindt er een landelijke scholierenstaking plaats in Den Haag.
Al heel jong, als 8-jarige, maakte de Zweedse scholier Greta Thunberg (16) zich grote zorgen over de gevolgen van de opwarming van de aarde. Totaal in paniek raakte zij toen ze de conclusie trok dat invloedrijke volwassenen – zoals politici en journalisten – ‘gewoon doen alsof er niks aan de hand is’.
Op haar elfde raakte Thunberg hierdoor in een ernstige depressie. Ze stopte met eten en met praten; in twee maanden tijd viel ze tien kilo af. Niet lang daarna werd bij haar autisme, een dwangstoornis en selectief mutisme vastgesteld. ‘Dat betekent dat ik alléén spreek als ik denk dat het nodig is’, aldus Thunberg onlangs in een TEDx-talk in Stockholm. ‘En dat is nu’.
Staking Den Haag
Thunberg heeft een missie: de wereld ervan overtuigen dat er sprake is van een acute milieucrisis die onmiddellijk handelen vereist. Overal ter wereld verspreiden scholieren op dit moment dezelfde boodschap. Ook in Nederland: op donderdag 7 februari vindt er in Den Haag bijvoorbeeld een landelijke scholierenstaking plaats.
Toen zij met haar actie begon was Thunberg helemaal alleen, zij kon aanvankelijk niemand vinden die met haar mee wilde doen. In augustus 2018 – school was net weer begonnen na een voor Zweden ongekend hete zomer – ging zij elke dag onder schooltijd voor het Zweedse parlement zitten, naast een eenvoudig, zelfgemaakt bord met de woorden skolstrejk för klimatet. Dit hield zij vol tot de Zweedse parlementsverkiezingen op 9 september 2018.
‘Geen grijstinten’
Thunberg, dochter van een bekende Zweedse zangeres en een bekende Zweedse acteur, presenteert zichzelf trots als ‘klimaatactivist met Asperger’. In haar recente TEDx-voordracht zegt ze: ‘Volgens mij zijn wij autisten de normalen en is de rest behoorlijk raar. Terwijl iedereen zegt dat er door de klimaatverandering sprake is van een existentiële crisis, van een belangrijke onderwerp dat ons allemaal aangaat, leeft iedereen gewoon door als voorheen.’
Thunberg begrijpt dat niet, zegt ze, omdat zij de dingen door haar autisme ‘zwart-wit’ ziet. En als het om de opwarming van de aarde gaat zijn er volgens haar geen grijstinten. Thunberg: ‘Als de CO2-uitstoot moet stoppen, dat moeten wij hem stoppen’.
Time Magazine
Thunbergs boodschap vindt wereldwijd gehoor. Zo riep het Amerikaanse Time Magazine haar eind vorig jaar uit tot één van de meest invloedrijke tieners ter wereld. Ook sprak Thunberg in december 2018 op de internationale klimaattop in het Poolse Katowice.
Maar behalve veel bijval ontvangt de Zweedse scholiere ook veel haatmail, zo liet zij afgelopen weekend op Facebook weten. Onder andere vanwege haar autisme.
‘Sommige mensen maken mijn diagnose belachelijk. Maar Asperger is geen ziekte, het is een gave’, schrijft Thunberg op haar Facebookpagina. ‘Ook zeggen mensen dat ik dit allemaal onmogelijk op eigen kracht heb kunnen bereiken aangezien ik Asperger heb. Het tegendeel is waar. Want als ik ‘normaal’ en sociaal was geweest, dan had ik wel een organisatie opgericht. Maar aangezien ik niet goed ben in socializing, koos ik voor deze weg.’
Leerplicht
Veel Nederlandse jongeren vragen zich op dit moment af of ze door de staking aanstaande donderdag niet in de problemen kunnen raken. Scholieren hebben namelijk geen stakingsrecht, maar wél leerplicht. Thunberg, die nog elke vrijdag school verzuimt om te kunnen staken voor het milieu, maakt zich daar niet druk over. ‘Wat is de zin van het leren van feiten op school?’, zo vraagt zij zich af in haar TEDx-voordracht, ‘Als de meest belangrijke feiten, aangeleverd door de beste wetenschappers van datzelfde schoolsysteem, duidelijk niets betekenen voor onze politici en onze samenleving?’
Door onze redacteur Julie Wevers
Meer lezen: https://www.thelocal.se/20180824/meet-the-15-year-old-swedish-girl-on-strike-from-school-for-the-climate
