Veel mensen die langdurig zorg nodig hebben, moesten in de afgelopen jaren veranderen van dagbesteding. In meer dan de helft van de gevallen kwam dit door bezuinigingen bij de zorgorganisaties: voorzieningen gingen dicht, het budget voor vervoerskosten ging omlaag en er vonden reorganisaties plaats. Cliënten hadden het gevoel voor een voldongen feit te staan. Dat blijkt uit onderzoek van belangenbehartigers Ieder(in), LSR en KansPlus.
Het onderzoek toont aan dat er vooral voor mensen met een intensieve zorgvraag maar een beperkt aanbod is in dagbesteding. Een andere belemmering is dat veel zorgorganisaties hun cliënten graag willen behouden. Daardoor zijn ze niet bereid om dagbesteding elders te financieren of om informatie te geven over dagbesteding buiten de eigen deuren. Veel zorgorganisaties geven ook maar zeer beperkt toelichting op veranderingen in dagbesteding.
Ruim een kwart van de ondervraagden ging zelf op zoek naar informatie. Dat werd meestal niet gewaardeerd door de zorgorganisaties. ,,We voelden ons onder druk gezet toen we andere dagbesteding zochten”, geeft een respondent aan. ,,Ons werd gezegd: ‘Als uw dochter dagbesteding buiten de deur heeft, blijft er minder budget over voor de bewoners hier.’
Nieuwe levensfase
Mensen met een indicatie ‘Zorg met verblijf’ die wél zelf kiezen voor andere dagbesteding doen dat om verschillende redenen, zoals verhuizing, het aanbreken van een nieuwe levensfase of de behoefte aan iets nieuws. Zij krijgen dan vaak wél medewerking vanuit de zorgorganisatie.
Ook schoolverlaters zijn positief: 70 procent is tevreden over de ondersteuning vanuit school bij de overgang naar werk/dagbesteding.
Vervoerskosten
Bij veel veranderingen in dagbesteding spelen de vervoerskosten een grote rol. Sinds de Nederlandse Zorgautoriteit in 2013 de tarieven voor vervoer naar de dagbesteding verlaagde, gingen zorgaanbieders hun dagbesteding anders inrichten. Bij het vinden van een goede plek voor dagbesteding zijn de vervoerskosten vaak het struikelblok. De bedragen die ouders moeten bijbetalen voor het vervoer, verschillen per regio.
Onafhankelijk ondersteuner
Ten slotte blijkt meer dan de helft van de ondervraagden niet te weten dat zij hulp kunnen krijgen van een onafhankelijk ondersteuner. Ook schoolverlaters en medewerkers van zorgorganisaties weten vaak niet dat deze hulp bestaat. Slechts 16 procent van de ondervraagden heeft gebruikgemaakt van zo’n cliëntondersteuner.
Erg jammer, vinden de belangenbehartigers, omdat juist in zo’n levensfase waarin veel dingen veranderen, deze ondersteuner zeer waardevol kan zijn.
Het onderzoek Keuze in dagbesteding is uitgevoerd door de cliëntenorganisaties KansPlus, het LSR en Ieder(in). Er is ook een versie in makkelijke taal beschikbaar.
