Studenten met autisme doen drie keer zo vaak staatsexamen om op de universiteit te komen dan andere studenten. Dit blijkt uit een onderzoek dat maandag online is gepubliceerd.
Het gaat om een onderzoek van onderwijsdata-specialist Theo Bakker onder studenten van de Vrije Universiteit van Amsterdam (VU) dat in november verschijnt in de papieren versie van het wetenschappelijke tijdschrift Research in autisme spectrum disorders.
Maar liefst 9,3 % van de VU-studenten met autisme komt binnen via een staatsexamen, het zogeheten colloquium doctum. Voor studenten zonder autisme is dit nog geen 3 %. ‘Dat is echt uitzonderlijk’, zegt Bakker. ‘Ik verwacht dat deze percentages vergelijkbaar zijn bij de overige universiteiten onder studenten met een Nederlandse vooropleiding. Maar om het zeker te weten is meer onderzoek is nodig. Ondanks dat veel jongeren met autisme bij uitstek floreren in het hoger onderwijs, kost het ze blijkbaar veel moeite om er te komen.’
Geschiedenis
Uit zijn onderzoek blijkt ook dat maar liefst 55,7 procent van de VU-studenten met autisme een een opleiding volgt waarbij exacte vakken als wiskunde en natuurkunde een grote rol spelen, tegen ongeveer 30% van de overige studenten. Deze uitgesproken voorliefde voor bèta-studies bleek eerder ook al uit andere onderzoeken, onder meer van de Britse autisme-expert Simon Baron-Cohen. ‘Zeker zo verrassend vind ik echter dat maar liefst 44,3 procent blijkbaar iets heel anders studeert’, zegt Bakker. ‘Opvallend veel studenten met autisme kiezen bijvoorbeeld voor een studie geschiedenis.’
Voor zijn onderzoek maakte Bakker gebruik van de – geanonimiseerde – gegevens van in totaal 27.143 studenten die in 2016 begonnen aan hun eerste jaar aan de VU. Hij vergeleek drie groepen: studenten met autisme (97), studenten met een andere diagnose (2252) en studenten zonder diagnose (24.794). Had een student zowel autisme als één of meerdere andere diagnoses, dan telde hij of zij mee voor de autisme-groep. Vooral dyslexie (7,2%) en ADD/ADHD (6,2%) bleken veel voor te komen bij de studenten met autisme.
Het aantal VU-studenten met een (kenbaar gemaakte) autisme-diagnose is de afgelopen jaren duidelijk gegroeid, van 0,20 % in 2010 tot 0,45% in 2016. ‘Als je ervan uitgaat dat naar schatting 1% van de bevolking autisme heeft, zijn er in werkelijkheid waarschijnlijk nog veel meer studenten met autisme op de VU’, zegt Bakker. ‘Blijkbaar kiezen velen er toch nog altijd voor om hun diagnose bij aanmelding niet te melden. Dat is erg jammer want uit werkelijk alle onderzoeken tot nu toe blijkt dat de kans op studie-succes in het hoger onderwijs groter is als je dat wél doet.’
Privacy-prijs
Om de kansen van studenten met autisme aan de universiteit te vergroten doet Bakker in zijn onderzoek ook een aantal aanbevelingen. Zo vindt hij dat er veel meer aandacht moet komen voor de aanpassingen die er mogelijk zijn voor aspirant-studenten met een diagnose – zoals autisme, dyslexie of ADHD – die een colloquium doctum afleggen. Bijvoorbeeld een rustige toetsplek of extra tijd. ‘Deze voorzieningen kunnen de slaagkans van deze studenten positief beïnvloeden, maar helaas is de informatie hierover op dit moment nog heel moeilijk te vinden op de websites van universiteiten.’
Een andere aanbeveling is om duidelijker te communiceren over wat het studenten met autisme oplevert als zij hun diagnose melden. En: tegen welke privacy-prijs. ‘Ik weet niet hoe het bij andere universiteiten is geregeld, maar bij de VU wordt informatie over een diagnose alléén gebruikt om bij aanvang van de studie de juiste aanpassingen te kunnen regelen. Vervolgens gaat het verder niemand wat aan – op de eindexamencommissie na dan – waarom ze die aanpassingen hebt. Docenten en mede-leerlingen weten dus alléén dat ze autisme hebben, als de student het ze zelf vertelt.’
Background and Enrollment Characteristics of Students with Autism in Higher Education Research in Autism Spectrum Disorders. Auteurs: Theo Bakker, Sandjai Bhulai, Lydia Krabbendam en Sander Begeer. Voor zijn promotie-onderzoek zal Bakker de bachelorstudenten volgen tot en met hun masteropleiding.
Door onze redacteur Julie Wevers
Een uitgebreid interview met Theo Bakker over zijn onderzoek aan de VU zal binnenkort worden gepubliceerd in Autisme Magazine, het ledenblad van de NVA.
