Prof. Dr. Sander Begeer is vrijdag 20 mei benoemd tot hoogleraar Diversiteit en Autisme. Begeer is al zo’n 20 jaar (hoofd)onderzoeker bij de VU in Amsterdam. Ook is hij –samen met de NVA- de initiatiefnemer van het Nederlands Autisme Register (NAR).
In zijn oratie ‘Achter de spiegel: het spectrum van autisme’ ging hij in op de ontwikkelingen in de kennis over autisme van de afgelopen decennia. ‘Vroeger spraken we vooral óver mensen met autisme, nu meer mét. Dat is veel inspirerender en relevanter!’ Ook gaf hij een doorkijkje naar de toekomst. ‘Autisme uit zich zo divers, dat het lastig is om de zintuiglijke prikkelverwerking via hersenonderzoek aan te tonen. Misschien spreken we in de toekomst helemaal niet meer over autisme, want het is bedacht door mensen, die geen autisme hebben. Hopelijk gaat de autisme-emancipatie verder en zien we straks ook autistische hoogleraren.’
Diagnostiek
Een kwart van de mensen met autisme kreeg eerst een verkeerde diagnose, zei de kersverse hoogleraar. Vrouwen krijgen gemiddeld 7 jaar later de diagnose autisme dan mannen. Begeer: ‘Niet alleen omdat vrouwen hun autisme beter kunnen maskeren. Misschien is de diagnostiek nog teveel op mannen gericht. Diagnostiek is ook nog niet genoeg ingericht op andere culturen.’
Begeer begon zijn loopbaan als onderzoeker eind vorige eeuw. ‘We deden vooral onderzoek naar het inlevend vermogen van kinderen met autisme. Keer op keer zagen we dat zij dat vermogen wel degelijk hebben. Het was toen, vooral in Amerika, gebruikelijk om zo snel mogelijk te beginnen met gedragstherapieën. Tegenwoordig zijn sommigen hier kritischer over, want je leert mensen misschien toneelspelen.’
De moderne theorieën over prikkelverwerking gaan ervan uit dat de context je waarneming en verwachting bepaalt. ‘Mensen met autisme zijn minder afhankelijk van die verwachtingen, zij houden zich gewoon bezig met de feiten. Wat dat betreft, pleit ik voor meer mensen met autisme in de politiek.’
Symposium
Voorafgaand aan zijn oratie was er een symposium bij de VU Diversiteit in autisme, gepresenteerd door NAR-ambassadeur Vincent van Loenen. Sprekers Jasper Wagteveld, Birsen Basar, Elijah Delsink en Annemiek Koster hielden een persoonlijk verhaal over hun autisme.
(Door Anouk Breeman)
