Nog even en het is Kerstmis, een periode waarin we vaak uren achtereen ‘gezellig samenzijn’. Alles is anders, veel familiebezoeken, vreemd eten en nóg drukkere winkels, met veel lichtjes en muziek. Gevolgd door Oud & Nieuw. En tot wanneer kun je mensen gelukkig Nieuwjaar wensen? Kortom, de feestdagen zijn voor veel mensen een sociaal mijnenveld. Maar hoe gaan mensen met autisme hiermee om? We vroegen het onze ambassadeurs en enkele vrijwilligers.

De geïnterviewden zijn geen van allen dol op Kerst. Sterker nog, Jasper heeft er zelfs een grondige hekel aan. ,,Ik probeer me er maar het beste toe te verhouden. Inmiddels doe ik nu al 16 jaar zo goed en zo kwaad als het kan, mee.” Vincent geeft niet om Kerst, maar het stoort hem niet dat anderen dit wel vieren. ,,Mijn vrouw zet wel kerstversieringen neer, maar geen boom.”

,,Je kunt mij na afloop opvegen”, verzucht Wim. Hij vindt het jammer dat de ingetogenheid van de Kerstgedachte verdwijnt. ,,Het gaat alleen maar over eten! Het is veel te uitbundig allemaal.” Een kerstboom heeft hij niet meer. ,,We komen altijd één Kerstdag samen met familie. Op de andere Kerstdag doen we iets dat we zelf leuk vinden, zoals een museum bezoeken. Onze kinderen hoeven ook niet per se met Kerst te komen. We gunnen hen ook een dag voor zichzelf.”

Tips

Ook Jasper beperkt het aantal familieverplichtingen. ,,We vieren het vooral in kleine kring.” Hij noemt het essentieel om je terug te kunnen trekken. ,,Mijn telefoon is mijn beste vriend. En ik zit soms met mijn noise-cancelling koptelefoon op.” Probeer telkens oplaadtijd voor jezelf in te bouwen, geeft hij als tip. ,,Sociaal zijn is geen moetje, dus kies je momenten bewust. Schrijf de feestdagen uit.”

Wim heeft met zijn vrouw een signaal afgesproken, waarmee hij kan aangeven dat de emmer vol is. Henri gaat ’s ochtends lekker in het bos wandelen.

Kerstboom

Henri vindt lichtjes in de kerstboom te druk. ,,En zonder is het niet gezellig. Bovendien is een kerstboom het symbool van samenzijn en gezelligheid en als je alleen woont, zoals ik, dan voelt dat tegenstrijdig.” Miranda vindt een echte kerstboom prachtig en houdt juist van dennengeur. ,,Minpunt is dat ik nooit de juiste kan vinden, die goed genoeg is van vorm. Ik kan asymmetrie slecht verdragen.” Daarom heeft ze een kunstboom. ,,De versiering is minimalistisch en zwart.”

Miranda’s dochter heeft eveneens autisme. ,,Wij doen zeker aan cadeautjes voor kerst. Onze dochter weet vooraf wat ze gaat krijgen. Zelf geef ik niet veel om cadeautjes.” Boodschappen doet Miranda vroeg in de ochtend. ,,Dan is het nog rustig.” Ook Jasper en zijn vrouw proberen dat slim te plannen, dus vroeg in de ochtend of aan het einde van de dag. ,,Als je jezelf er op instelt dat het druk is, dan is er vaak beter mee om te gaan.”

Jaarwisseling

Voor Henri is Nieuwjaarsdag de saaiste dag van het jaar. Van Miranda mag de datum na de kerstdagen direct naar 2 januari. ,,Ik hou niet van vuurwerk en de overgang naar een nieuw jaartal!” Jasper woont in een regio waar carbidschieten traditie is. ,,Onze wijk is de enige in Nederland waar dat vanaf 27 december gedoogd wordt. Dus zitten wij elk jaar rond de jaarwisseling in een huisje of hotel.”

(Door Anouk Breeman)