In Nederland hebben ruim 200.000 mensen autisme. Zij hebben allemaal hun eigen verhaal. Man, vrouw, jong, oud, hoogopgeleid of met een verstandelijke beperking, overprikkeld of juist onderprikkeld en ga zo maar door. Deze diversiteit van autisme willen we graag laten zien.
We stelden daarom vijf mensen met autisme én hun naasten dezelfde vragen. Daarbij hebben we geprobeerd een zo divers mogelijk beeld te geven. We waren afhankelijk van de bereidheid en beschikbaarheid van gevraagde en aangemelde mensen. Dit zijn de vijf duo’s die mee wilden werken én beschikbaar waren op de opnamedagen.
Wij bedanken Jan & Joke, Jayden en zijn oma Leontine, Joep en zijn moeder Marieke, Gerard & Esther en Milana en haar vader Bojan van harte voor hun mooie bijdragen. Bekijk hun verhalen hieronder.
Jan en Joke
Dit is het verhaal van Joke en Jan, beiden 70+. De eerste 30 jaar van hun huwelijk was hun relatie niet goed. Maar sinds Joke de diagnose kreeg en zij zich verdiepte in haar autisme, is hun band enorm verbeterd.
‘Als ik ’s avonds thuis kom en ik zie dat jij nog wakker bent, kan ik soms zo ontroerd raken van geluk’, zegt Jan tegen Joke.
Jayden en oma Leontine
Dit is het verhaal van Jayden (10), die een wereld zonder autisme maar saai zou vinden. ‘Ik wil niet dat mensen zich anders tegenover mij gaan gedragen omdat ik autisme heb’, vertelt hij aan zijn oma Leontine.
Leontine vertelt Jayden dat ze door hem anders naar de wereld is gaan kijken. ‘Jij wijst mij op details waar ik zomaar aan voorbij zou zijn gelopen.’
Gerard en Esther
Dit is het verhaal van Gerard, die de diagnose autisme pas kreeg toen hij 54 jaar was en zijn vrouw Esther. ‘Communicatie is moeilijker dan vioolspelen. Je moet altijd maar afwachten of de ander je heeft begrepen’, stelt Gerard. Communicatie is een wederzijds probleem, je moet elkaar in het midden ontmoeten, vindt zijn vrouw.
‘Je zou het niet meteen verwachten bij iemand met autisme, maar jij staat altijd voor iedereen klaar’, zegt Esther tegen haar man. ‘Andermans leven kan ik heel makkelijk ordenen, maar in mijn eigen leven is het soms een chaos’, reageert Gerard.
Milana en haar vader Bojan
Dit is het verhaal van Milana (13) die met haar vader Bojan in gesprek gaat over haar autisme. Ze is goed in Nederlands en weet heel veel over geschiedenis.
‘Mensen zien niet zo snel aan je dat je autisme hebt hè?’, zegt Bojan. ‘Nee’, beaamt Milana. ‘En ook als ik het uitleg, snappen nog niet alle mensen dat ik even alleen wil zijn als ik overprikkeld ben.’
’s Avonds in bed sluit ze de mapjes in haar hoofd. ‘Als ik dan met jou praat, kan ik mijn hoofd leeg maken.’
Joep en zijn moeder Marieke
Dit is het verhaal van Joep (19). Hij heeft autisme en een verstandelijke beperking en gaat twee keer per week naar een dagbesteding op een zorgboerderij. ‘Zo lang alles gaat zoals Joep het wil, gaat het goed’, vertelt Marieke.
Joep heeft nog een jongere broer en twee zussen. Hij houdt van (vlieg)vissen en Pokémon Go spelen. Marieke vertelt over het rouwproces na de diagnose, de zoektocht naar goede begeleiders en de zorg voor Joep. ‘Hij voelt altijd precies aan wanneer je een knuffel nodig hebt. Ik ken niemand die puurder en zuiverder is dan Joep!’
Auti-Collect
Deze interviews zijn onderdeel van de online inzamelingscampagne Auti-Collect, die plaatsvindt tijdens de Autismeweek 2023. Bekijk de promo over deze campagne.
NVA-voorzitter Guus Alfrink vertelt waarom hij meedoet aan Auti-Collect: