De langstudeerboete die het nieuwe kabinet wil invoeren, kan desastreuze gevolgen hebben voor studenten met autisme. Zij hebben een grotere kans dan andere studenten om vertraging op te lopen vanwege obstakels in het onderwijssysteem. De boete verhoogt de druk op studenten met een psychische kwetsbaarheid, zoals autisme, en vergroot de ongelijkheid in het onderwijs. De NVA is daarom tegen de langstudeerboete. Studenten met autisme verdienen extra hulp en ondersteuning en moeten niet gestraft worden met een boete omdat het systeem voor hen niet werkt.

Jongeren met autisme volgen vaker dan andere jongeren een niet-standaard – en daarmee vaak langer – onderwijstraject. Ze passen minder goed in het onderwijssysteem of krijgen niet de juiste ondersteuning, waardoor ze  vertraging oplopen. Vaak blijkt dat ze extra gemotiveerd zijn om iets te bereiken als ze gaan studeren, maar ook kwetsbaar om (opnieuw) uit te vallen of vertraging op te lopen.

De voorgestelde boete is een bedrag van 3000 euro bovenop het collegegeld, dat voor het komende studiejaar 2530 euro is. De maatregel moet ingaan in studiejaar 2026-2027.

Obstakels in het systeem

Studenten met autisme halen op de universiteit even goede cijfers als andere studenten en hebben evenveel succes op de universiteit, liet onderzoek van de VU zien in 2022. Maar er zijn obstakels die studenten met autisme tijdens hun studie tegenkomen die het risico op studievertraging vergroten. Studeren met autisme kost veel studenten meer energie en inspanning dan andere studenten: het is lastig om goede ondersteuning te krijgen en om aanpassingen in het systeem voor elkaar te krijgen die nodig zijn om te studeren met autisme. Ook is de no-show van studenten met autisme bij tentamens hoger, wat vanaf het eerste jaar zorgt voor een grotere kans op studievertraging.

Ongelijkheid verder vergroot

Door de boete wordt de drempel voor studenten met autisme om te gaan studeren alleen maar hoger, wat hun ongelijke positie in het onderwijs verder vergroot. Het aanstaande kabinet moet zich realiseren dat deze maatregel niet alleen oneerlijk is, maar ook schadelijk voor de toekomst van getalenteerde en gemotiveerde jongeren met autisme.

Actie en kritiek

De langstudeerboete kan rekenen op veel kritiek: experts spreken zich uit omdat ze bang zijn voor de gevolgen van de extra druk die hierdoor bij alle jongeren ontstaat. Volgens de Landelijke Studentenvakbond ‘onttrekken de coalitiepartijen zich met schaamteloos gemak aan de problemen die onder studenten spelen.’ Zij voerden op 22 juni actie op het Jaarbeursplein in Utrecht. GroenLinks-PvdA wil de langstudeerboete direct van tafel en is een petitie gestart om dit voor elkaar te krijgen.