De Hogeschool Arnhem Nijmegen nam donderdag afscheid van het lectoraat Volwaardig leven met autisme. Met de theatervertelling ‘Over droom en daad’ blikte lector Jan-Pieter Teunisse terug op 16 jaar praktijkgericht onderzoek naar autisme.
Voor zijn intreerede in 2009 vroeg Jan-Pieter Teunisse aan drie deelnemers van de theaterwerkplaats van het Leo Kannerhuis hun toekomstdroom te beschrijven. Hun dromen -zoals zelfstandig leven, een leuke baan en sociale contacten hebben – verwerkte hij destijds in een theatervoorstelling. ‘Mijn droom was een leeropleiding levensloopbegeleiding, daarbij gebruik makend van technologie zoals apps.’
De visie op autisme, onderzoek en autismezorg veranderde in de loop der tijd. Teunisse: ‘Maatschappelijke participatie van mensen met autisme was niet meer het hoogste doel. Het draait om het vormgeven van je eigen leven, om floreren. Daarom is de naam van het lectoraat in 2020 veranderd in Volwaardig leven met autisme.’
Een andere ontwikkeling die Teunisse zag, is de verschuiving van ketenzorg naar netwerkzorg. ‘In plaats van mensen van het ene naar het andere loket te schuiven, met iedere keer weer wachtlijsten- , draait het nu om multidisciplinaire zorg en een netwerk dat steun biedt, onder anderen door levensloopbegeleiders.’
Projecten
Het lectoraat was de motor achter diverse onderzoeksprojecten, waaraan ook de NVA deelnam. Zo richt het project Enactive Mind zich op een nieuwe manier van werken in de autismehulpverlening. Daarbij wordt autisme gezien als een interactiefenomeen, waarbij we onderlinge moeite in de communicatie zien als een wederzijds probleem. Dit project loopt nog door.
Het onderzoek Design Your Life draaide om de vraag hoe mensen met autisme zelf technologie kunnen toepassen, om zo hun leven makkelijker te maken.
En een sociaal ouderenproject van het lectoraat leidde tot de kaartenset Wensen & Grenzen. Met deze gesprekskaarten kunnen ouderen makkelijker met naasten in gesprek gaan over hun autisme.
‘Beter leren door beter slapen’ onderzocht of leerlingen met autisme beter presteerden op school als zij beter sliepen.
En het Capability college ontwikkelde de cursus Leef je eigen leven, voor mensen mét en zonder autisme. In een aantal stappen doen deelnemers zelfonderzoek naar een betekenisvol leven. Door zinvolle ontmoetingen tussen studenten te creëren wordt inclusie bevorderd.
Emancipatie
Met deze projecten heeft het lectoraat haar steentje bijgedragen aan de emancipatie van mensen met autisme. Ondanks dat het lectoraat stopt, is er wel veel blijvends bereikt. Zo biedt de Hogeschool Arnhem Nijmegen bijvoorbeeld de minor Autisme en levensloopbegeleiding.
Jan Pieter Teunisse blijft bij het Leo Kannerhuis werken als neuropsycholoog en onderzoeker. ‘Ik wil iets blijven betekenen voor mensen met autisme. Het project Enactive Mind zetten we voort.’
Bij het afscheid van het lectoraat gaf theaterwerkplaats Kazou opnieuw een voorstelling.
