Jeanet Landsman

Jeanet Landsman doet sinds een jaar of tien onderzoek naar de kennis die er is over autisme. Vanuit Gezondheidswetenschappen van het UMC Groningen, afdeling Toegepast GezondheidsOnderzoek, onderzoekt ze succes- en faalfactoren voor deelname aan de maatschappij en een optimale kwaliteit van bestaan. Jeanet heeft twee kinderen, van wie de jongste (nu 17 jaar) autisme heeft.

‘Vaak worden mogelijkheden overschat doordat het zo moeilijk is in te schatten wat iemand aankan. En tegelijk is er onderschatting/onderprikkeling terwijl iemand zich ogenschijnlijk prima voelt. Hoe leren we mensen met autisme, hun belangrijke anderen en begeleiders/behandelaars, de bandbreedte tussen over- en onderschatting en over- en onderprikkeling te optimaliseren en flexibiliseren? Mijn grootste zorg daarbij is hoe de huidige maatschappij is ingericht voor wat betreft opleiding, gezondheidszorg, wet- en regelgeving en de arbeidsmarkt. Veel dingen moeten (te) snel en vragen een flexibiliteit die niet iedereen kan opbrengen. Er zou meer verdraagzaamheid en begrip voor elkaar moeten zijn, en tijd en ruimte om elkaar te leren kennen. Zo kan iedereen zijn of haar talenten optimaal ontwikkelen en benutten. Mensen met autisme kunnen heel veel, net als mensen zonder autisme, en toch vallen velen tussen wal en schip. Dit alles geldt overigens net zo goed voor mensen met bijvoorbeeld psychische problemen.

Mijn wens voor de toekomst is dat we instrumenten kunnen (blijven) maken die helpen om die zorg die ik beschrijf, te verminderen. In verschillende projecten volgen we jonge mensen in hun ontwikkeling naar volwassenheid en onderzoeken met hen wat hen helpt om de juiste keuzes te maken voor opleiding en werk en we kijken naar gezinnen waar één of beide ouders ook autisme heeft: hoe verloopt dan de ontwikkeling naar zelfstandigheid? We gaan nu de kennis rondom dit thema bundelen in het product ‘WerkWeb-Autisme’ dat mensen met ASS gaat helpen in opleiding en werk. Halverwege 2019 komt dit product beschikbaar.

Daarnaast hebben we een onderzoek- en ontwikkelproject waarin we wetenschappelijke kennis en kennis van professionals en ervaringsdeskundigen bundelen tot een instrument rondom het thema prikkelverwerking bij autisme en een verstandelijke beperking (De Sensatie van een Goed Leven).

De projecten worden gefinancierd door onder andere ZonMw, Instituut Gak, de NVA en het Arbeidsdeskundig Kennis Centrum. En wij werken samen met vele partners door heel Nederland, onder andere binnen de Academische Werkplaatsen Autisme Reach-Aut en Samen Doen en met de NVA. En altijd met ervaringsdeskundige mensen met autisme en/of hun ouders.’