Fred Azier

Fred Azier (53) is single, woont in Leiden en is vijftien jaar geleden gediagnosticeerd met autisme. Hij heeft geen betaalde baan, vanwege zijn gevoeligheid voor prikkels. Inmiddels weet hij hier goed mee om te gaan en gaat hij geregeld naar een museum, een concert of uit eten met vrienden.

‘Interactie met anderen veroorzaakt bij mij onder andere te veel prikkels. Voor mij is het lastig om gelijk te luisteren, de boodschap te verwerken en meteen een reactie te formuleren. Daarnaast ben ik een perfectionist. Om te voorkomen dat er iets misgaat, denk ik vooraf alles tot in detail uit en raak uit mijn evenwicht als het anders loopt. Om mijn evenwicht te hervinden na een onverwachte gebeurtenis, moet ik mijn plan aanpassen om alles weer kloppend te maken. Dat leidt juist weer tot perfectionisme en zo beland ik in een vicieuze cirkel.

Bij een onverwachte prikkel gaat het niet eens om de inhoud, maar om het onverwachtse. Laatst belde een vriend bijvoorbeeld, om te vragen of ik mee wilde naar een museum. Dan raak ik in de war. Kan ik dat inplannen door iets uit mijn plan te verplaatsen naar een andere dag, of kan dat niet en moet ik nee zeggen? Het kost mij veel tijd om zo’n prikkel te verwerken om zo mijn evenwicht te hervinden. Vanuit de buitenwereld lijkt het alsof ik niets doe, maar ik ben met verwerken bezig. Gelukkig weet deze vriend dat ik tijd nodig heb om zo’n vraag te verwerken en om te reageren, dus kwam hij ruim op tijd met zijn vraag.

Ik kan ook last hebben van onverwachte kortdurende geluiden, zoals een deurbel of een buur die de deur hard dichtdoet/slaat. Daar kan ik erg van schrikken en dan duurt het echt even voordat de schrik is weggeëbd.

Ik probeer te accepteren dat het zo is

Het helpt om een onverwachte prikkel als een onontkoombaar gegeven te beschouwen. Ook al vind ik iets belachelijk, onlogisch of gevaarlijk, ik probeer te accepteren dat het zo is. Bijvoorbeeld een onduidelijke brief van de gemeente over wegwerkzaamheden, waar niet duidelijk in staat wat de gevolgen nu precies zijn, of een fietser die door rood rijdt. De truc is ook om mij voortdurend bewust van prikkels te zijn. Als ik dat eerder in de gaten heb, kan ik er eerder op reageren.’