Hoe zorg je als ouder voor een ontspannen Kerst als je kind snel overprikkeld raakt? De NVA legt vijf Kerst-dilemma’s voor aan Wilma Mooiweer, leraar en begeleider op een school voor voortgezet speciaal onderwijs (cluster 3) in Overijssel.
1. Wel of geen kerstboom?
Is een kerstboom in huis halen een goed idee als je kind snel overprikkeld raakt? ‘Dat is heel persoonlijk’, zegt Wilma Mooiweer, leraar en intern begeleider op een Overijsselse school voor voortgezet speciaal onderwijs. ‘Kijk vooral goed naar je eigen kind. Als dat het aankan, zou ik zeggen: doen! Maar maak vooraf wel duidelijke afspraken over wanneer de boom in huis wordt gehaald en hoe lang hij blijft staan. Baken de tijd goed af, zeg bijvoorbeeld: op 22 december halen wij hem in huis, en op 29 december gaat hij weer de deur uit.’
De boom hoeft volgens Mooiweer niet per se sober en prikkelarm te worden versierd. ‘Kijk ook hiervoor weer goed naar je eigen kind. Ondanks dat kerstversiering veel prikkels met zich meebrengt, houden kinderen met autisme juist vaak erg van bling bling en kerstballen die bewegen. Ze kunnen er heel lang naar kijken.’
2. Geef ik mijn kind wel of geen kerstcadeautjes?
‘Pakjes onder de boom leggen is prima, maar ik raad ouders wel aan om te kiezen: óf cadeautjes met Kerst, of met Sinterklaas. Niet allebei, want dan wordt het voor veel kinderen echt teveel van het goede. Als ze door pure overprikkeling met spullen gaan gooien, is het natuurlijk niet meer gezellig. Koop de cadeautjes eventueel vooraf samen met je kind en pak ze ook samen in. Dan weet je kind precies wat er onder de boom ligt.’
3. Vieren we Kerst met of zonder opa’s, oma’s, ooms en tantes?*
‘Dat hangt er helemaal vanaf wat je kind aankan’, zegt Mooiweer. ‘Neem vooral geen beslissingen die indruisen tegen je gevoel, alléén om de lieve vrede in de familie te bewaren. En als opa’s, oma’s of andere familieleden boos zijn omdat je zonder hen Kerst viert, leg dan rustig uit waarom je daarvoor kiest.’
4. Moet mijn kind wel of niet blijven zitten tijdens het kerstdiner?
Elke maaltijd is een sociaal moment, maar dat geldt in extreme mate voor het kerstdiner. Niet elk kind begrijpt automatisch wat er dan van hem wordt verwacht. ‘Zeker als er vrienden of kennissen mee-eten duurt het kerstdiner vaak veel langer dan de normale maaltijd’, zegt Mooiweer. ‘Spreek vooraf met je kind af wanneer het mag opstaan – bijvoorbeeld als het zelf vindt dat het klaar is – en wat het dan kan gaan doen. Geloof me, dat levert voor iedereen een win-win situatie op.’
5. Moet ik met Kerst alles op zijn beloop laten of juist goed plannen?
‘Maak liefst vooraf een duidelijke planning en hang die op in huis zodat je kind hem ook kan zien; gebruik eventueel plaatjes of pictogrammen. Bespreek belangrijke zaken op tijd, bijvoorbeeld welke kleren je kind tijdens Kerst zal dragen. Hang deze kleren een dag voor Kerst alvast klaar op de kamer van je kind. En heel belangrijk: sleep je kind niet op het allerlaatste moment mee naar een overdrukke winkel om deze kleren te kopen.’
*Dit interview dateert uit 2018, ruim voor de coronacrisis dus. Dit jaar geldt een maximum aantal bezoekers in verband met covid19. Kijk voor informatie hierover op de website van de rijksoverheid.
Door onze redacteur Julie Wevers
