Oud & Nieuw valt doorgaans ergens middenin de kerstvakantie. Twee weken vol feestelijkheden, familiebezoek, uitjes, cadeautjes, versieringen en lekker eten. Een periode die voor menig kind met autisme of ADHD bol staat van de spanningen, prikkels en onverwachte gebeurtenissen. En dan is sinterklaas nog maar net achter de rug! Hieronder tien tips om de laatste dag van het jaar zo stressloos mogelijk door te komen.

1.

Creëer lang van tevoren al duidelijkheid en voorspelbaarheid met een aftelkalender en schema voor de hele kerstvakantie. Wat gaat er gebeuren van dag tot dag. Ook ‘lege’ dagen kun je invullen: geen afspraken vandaag, tijd om bij
te komen, puzzel maken, met je nieuwe speelgoed spelen, film kijken…

Maar maak ook een gedetailleerd schema voor Oud & Nieuw zelf. Wie komen er op bezoek en hoe laat? Welke spelletjes gaan jullie doen? Wat gaan jullie kijken op televisie? Wat wordt er gegeten? Gebruik eventueel pictogrammen als je kind dat fijn vindt of als hij of zij nog heel jong is.

2.

Zoek de rust op in deze drukke tijden, laat je niet te veel leven door want andere mensen vinden dat moet. Plan desnoods geen bezoek. Het belangrijkste is dat jij en je gezin genieten van deze periode, en van hot naar her rennen voor allerlei sociale verplichtingen, hoort daar misschien helemaal niet bij. Kom je er toch niet onderuit om rond Oud & Nieuw ook nog andere afspraken met het hele gezin te hebben? Zorg dan voor een paar rustige dagen vóór en ná zo’n sociale happening.

3.

Ga overdag lekker uitwaaien op het strand of in een bos, waar je minder kans hebt op grapjassen die met rotjes gooien. Doe het rustig aan en probeer zoveel mogelijk stress en last-minute inkopen en bezoekjes te vermijden.

4.

Is je kind heel angstig voor vuurwerk? Overweeg dan om een paar dagen rond Oud & Nieuw naar een vuurwerkvrij vakantiepark te gaan. Er zijn steeds meer bungalowparken die hun locaties vuurwerkvrij houden. Vooral veel mensen met honden – die ook niet zo gek zijn op vuurwerk – kiezen daarvoor, maar ook mensen met autisme zoeken steeds vaker de rust op in een vakantiepark tijdens de feestdagen.

5.

Is het financieel of anderszins geen optie om naar een vuurwerkvrij vakantiepark te vertekken, maar heeft je kind wel veel last van de knallen en de felle lichten van vuurwerk? Dan kunnen een geluiddempende koptelefoon of oordopjes al wat van het ergste lawaai wegnemen. Een zonnebril werkt, ook middenin de nacht, goed tegen de lichte flitsen. Misschien lukt het wél om vanachter het raam te kijken naar het vuurwerk. Als dat al te veel is: gordijnen dicht en helemaal niet kijken. Voor sommige kinderen werkt het ook om de dagen vóór Oud & Nieuw alvast te oefenen met vuurwerkgeluiden en beelden op tv.

6.

Leg vooral veel uit en pas op met terloopse opmerkingen als: ‘Het lijkt wel oorlog met al die knallen’. Dat kan, zeker voor kinderen die de taal letterlijk nemen, al het lawaai alleen maar enger maken. Neem de angst voor de harde geluiden serieus, maar relativeer wel elke keer en leg uit hoe het komt dat vuurwerk zo’n hard geluid maakt. Als je kind snapt hoe het technisch werkt, op zijn niveau, kan dat al een deel van de angst wegnemen. Kijk op deze link van wetenschapsmuseum Nemo, voor een leuke uitleg over vuurwerk.

7.

Is je kind juist helemaal niet bang voor vuurwerk, en is hij of zij iets té enthousiast? Besteed dan vooral veel aandacht aan de veiligheid. Zet een goede veiligheidsbril op, doe stevige, niet brandbare handschoenen aan (bijvoorbeeld van leer), vertel je kind hoeveel afstand hij moet houden (je kunt ook met stoepkrijt een streep trekken waar de kinderen achter moeten blijven), en zet een emmer water neer voor noodgevallen. Ruim de resten van het vuurwerk op na het feest en dompel dubieuze stukken vuurwerk die niet of half zijn ontbrand onder in de emmer voordat je ze weggooit.

8.

Wat doe je als het twaalf uur is? Vertel van tevoren precies wat er van je kind wordt verwacht. Bijvoorbeeld: Je zegt: ‘Gelukkig Nieuwjaar, geeft een kus en je proost met champagne of limonade.’ Je kunt dat zo gedetailleerd doen als jouw kind nodig heeft. Niet ieder kind wil een kus geven, dan is een knuffel of een hand natuurlijk ook prima. Dat kun je ook vooraf afspreken: je zusje geef je een kus en oom Rick krijgt een hand.

9.

Hoe ziet 1 januari eruit? Gaan jullie de hele familie af om gelukkig Nieuwjaar te wensen, of hou je het rustig? Doe vooral wat jou het beste lijkt voor jouw kind en jouw gezin. Je kunt ook via de telefoon de familie afgaan en over een paar dagen, als de rust is weergekeerd, een bezoekje plannen… Bespreek in elk geval ook vooraf met je kind hoe deze dag eruit gaat zien. Dat kan wat van de spanning wegnemen op oudjaarsavond.

10.

Misschien heb je je huis al niet zo uitbundig versierd, omdat jouw kind daar te onrustig van wordt. Maar staat er wel een kerstboom? Dan staat die er waarschijnlijk ook nog met Oud & Nieuw. Wanneer wordt die weer afgetuigd? En wat gaat er met de oude kerstboom gebeuren? Kortom: spreek van tevoren met je kind af wanneer alle versieringen in en om het huis, en dus ook al die extra prikkels, weer weggaan.

Lees ook:
5 Kerst-tips voor ouders van prikkelgevoelige kinderen