Vroege signalen herkennen bij je kind

Jullie kennen jullie kind het allerbeste. Jullie weten precies wanneer iets opvalt aan de ontwikkeling van jullie kindje. Autisme zie je niet meteen. De buitenwereld merkt het vaak niet op. Ouders vaak al wel. Ze zien al vroeg in dat hun kind ‘anders’ reageert. Bijvoorbeeld omdat de baby extreem veel huilt of juist heel erg stil is.

Het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ) heeft een richtlijn ontwikkeld voor vroege herkenning van autisme. Deze is hier te downloaden.
Daarin staan onder andere de 8 belangrijke signalen die kunnen wijzen op autisme bij jonge kinderen:
o Brabbelt niet bij 12 maanden
o Heeft geen interesse in andere mensen bij 12 maanden
o Lacht niet naar anderen bij 12 maanden
o Reageert niet wanneer hij of zij wordt toegesproken bij 12 maanden
o Maakt geen gebaren (wijzen, zwaaien) bij 12 maanden
o Maakt nog geen functioneel gebruik van woorden bij 18 maanden
o Gebruikt nog niet spontaan 2-woordzinnen bij 24 maanden
o Terugval van eerder verworven taal of sociale vaardigheden op enige leeftijd

Niet alle signalen hoeven bij alle kinderen voor te komen. Bovendien kan autisme er bij meisjes net wat anders uitzien dan bij jongens. Kijk voor signalen die kenmerkend zijn bij meisjes hier.

LET OP! Het kan zijn dat je geen van de kenmerken van toepassing vindt op je kind, maar dat je je toch zorgen maakt. Ook dan kan het nuttig zijn om de CoSoS-vragenlijst in te vullen. Daarin zijn namelijk nog meer kenmerken van autisme opgenomen. Bijvoorbeeld omdat je kind:

• moeilijk te troosten is;
• slaapproblemen heeft;
• eetproblemen heeft;
• anderen bijt of slaat zonder duidelijke reden;
• zich voortdurend aan jou vastgeklampt;
• erg angstig is voor nieuwe situaties.

Als je merkt dat je kind je weinig aankijkt, niet graag knuffelt, laat begint met praten, weinig interesse toont in anderen en weinig behoefte heeft om dingen te delen of samen te doen, kan dit wijzen op autisme. Ook kan je kind gevoeliger of juist minder gevoelig zijn voor prikkels zoals licht, geluid of pijn. Je kindje kan een grote interesse hebben voor één ding en daar opvallend veel mee bezig zijn.

Zeker bij jonge kinderen kunnen mensen in je omgeving al snel geneigd zijn om te zeggen dat er niet zoveel aan de hand is, zeker als je kindje vrolijk is. Die mensen zien echter vaak niet hoe je kind is als hij of zij overprikkeld is, en bijvoorbeeld gilt en schreeuwt. Of dat je kindje extreem slecht slaapt of forse eetproblemen heeft. Dan kan het wellicht nodig zijn dat jullie je leven meer aanpassen aan de behoeften van je kind. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat jullie minder vaak of minder lang op stap gaan met je kind. De buitenwereld heeft hier niet altijd begrip voor. Maar ook hier geldt: jullie kennen jullie kind het beste! Als je je zorgen maakt over de ontwikkeling van je kindje of niet goed weet op welke manier je tegemoet kunt komen aan zijn of haar behoeften, dan is het belangrijk om professioneel advies te vragen. Je kunt meer informatie hierover vinden op de pagina ‘Vroege hulp en diagnose.’

Uiteraard is het ook goed mogelijk dat je signalen van autisme herkent bij je kind, maar verder geen problemen ervaart en je ook geen zorgen maakt.

Meer informatie over de vroege signalen van autisme vind je op de website van Autisme Jonge Kind.

Kijk voor mogelijke vroege signalen ook eens op Thuisarts, gebaseerd op de Zorgstandaard Autisme.