Home Over autisme Autisme en seksualiteit Wensen en grenzen Jouw wensen en grenzen

Jouw wensen en grenzen

Seksualiteit is een heel breed en gevarieerd domein. Alles kan en mag, zolang je binnen de wettelijke grenzen blijft en binnen de wensen en grenzen van jezelf én de ander. Wat je leuk, fijn en spannend vindt, kan met de tijd veranderen. Zelf of met een partner ontdekken wat je op seksueel gebied fijn en lekker vindt, is een zoektocht. Dat geldt voor iedereen.

Iets nieuws doen betekent dat je niet weet wat er gaat komen. Soms merk je achteraf dat je iets wel of juist niet leuk vond. Zo ontdek je je wensen en grenzen. Als je iets niet wilt proberen of niet zeker weet of je het wilt proberen, hoef je dat natuurlijk nooit te doen.

Als je met een partner iets nieuws gaat doen, is het belangrijk om goed te communiceren. Dat kun je vooraf doen, maar ook tijdens seks is het belangrijk dat je bij jezelf en bij de ander blijft checken of het oké is. Dat hoeft niet met woorden: je kunt ook met een zacht gebaar iemand naar of van een bepaald lichaamsdeel leiden. Of een signaal afspreken dat ‘stop’ of ‘nee’ betekent. Als je pas achteraf ervaart dat iets niet prettig voor je was, geef dat dan alsnog aan. Probeer te bedenken of je een volgende keer eerder kunt weten waar jouw grens ligt.

  • Wensen en grenzen ervarenDe meeste mensen weten niet altijd precies wat ze wel of niet willen. Misschien is dat bij jou ook het geval, zeker als je ergens nog niet zoveel ervaring mee hebt. Soms wil je eerst iets proberen om te ontdekken of je het fijn vindt. Dat kan ook gelden voor seksualiteit. Sommige mensen ervaren dat hun autisme meespeelt in het moeilijk aanvoelen van wat ze wel of niet fijn vinden. Of ze ervaren een drempel om iets nieuws te proberen.Lees meer

    Wat je fijn vindt of wilt proberen op seksueel vlak – solo of met een partner – ontdek je stapsgewijs. Je kunt op allerlei manieren ideeën krijgen over dingen die je misschien wilt proberen. Bijvoorbeeld door de manier waarop iets aanvoelt, door eerdere ervaringen, door een gedachte, door wat je hoort van anderen, of door dingen die je ziet of leest.

    Mensen met autisme geven aan dat ze soms pas achteraf ervaren dat er dingen zijn gebeurd die ze eigenlijk niet wilden. Dit kan bijvoorbeeld komen door vertraagde informatieverwerking.

    Wil je meer weten over op welke manier autisme van invloed kan zijn op het onderwerp ‘Wensen en grenzen’, ga dan naar Autismekenmerken en seksualiteit’.

    Een paar tips:

    • Neem je tijd om te ervaren wat je leuk vindt.
    • Neem kleine stapjes als je het spannend vindt. Bevalt het? Dan ga je door. Bevalt het niet? Dan ben je maar een klein stukje uit je comfortzone gegaan.
    • Zoek inspiratie, bijvoorbeeld op internet of door hierover te praten met anderen, zodat je je een beeld kunnen vormen over wat solo- en partnerseks kan inhouden.
    • Als je nieuwe dingen probeert met een sekspartner, communiceer daar dan vooraf over: geef aan wat je wel of niet wil, geef aan als je niet goed weet wat je wil en spreek af hoe je goed op elkaar afstemt.
    • Als je sekspartner iets wil proberen wat jij niet wil, dan kan dat natuurlijk niet van je verwacht worden. Ook middenin een vrijpartij mag je stoppen, zelfs als je sekspartner liever doorgaat.

    Om je grenzen te kunnen bewaken, moet je weten wat je grenzen zijn. En daarnaast moet je in staat zijn om die aan een ander duidelijk te maken. Mensen met autisme die subtiele sociale signalen (bijv. uit de lichaamshouding of de toon van een ander, of uit de context) minder goed oppikken, hebben soms niet of pas laat door wat de intenties van de ander zijn. Ze kunnen dan in een situatie terechtkomen waarin ze moeilijk hun wensen en grenzen kunnen bepalen. Het kan zijn dat iemand de beste intenties met jou heeft, maar onbewust toch over jouw grenzen gaat. Grenzen aangeven kan en mag ook achteraf, dan is het duidelijk voor de volgende keer.

    Ook kun je als persoon met autisme soms te goed van vertrouwen en makkelijk beïnvloedbaar zijn. Dat maakt je kwetsbaarder voor ongewenste situaties. Dit is één van de mogelijke verklaringen waarom mensen met autisme vaker ongewenste seksuele ervaringen hebben of slachtoffer worden van seksueel misbruik. Je kunt dan makkelijker slachtoffer van seksueel misbruik worden. Zo heb je misschien seks gehad op een manier die je niet wilde, deelde je tegen je zin een naaktfoto (sexting), of werd je slachtoffer van een loverboy of van datingfraude.

    Mensen met autisme en een verstandelijke beperking kunnen extra kwetsbaar zijn voor seksueel misbruik. Vooral vrouwen met een licht verstandelijke beperking zijn vaker slachtoffer van seksueel geweld: onderzoek geeft aan dat 61% van hen dit heeft meegemaakt.

    Mensen met autisme vertellen

    • Hoe kan ik mijn grenzen aanvoelen en aangeven? Ik weet nooit goed of ik iets echt niet wil, of dat ik het gewoon eng vind omdat het nieuw is. Ik heb dit niet alleen op seksueel gebied. Ook bij andere dingen moet ik vaak over mijn grenzen en angsten gaan om potentieel een leuke ervaring te hebben.
    • Ik weet dat het me tijdens seks soms teveel kan worden. Bijna altijd vertel ik dat een sekspartner van tevoren, en spreken we een stopwoord of stopgebaar af. Zo hoef ik niets uit te leggen op het moment dat het gebeurt. Mijn ex en ik hadden een stoplichtsysteem met gekleurde legoblokjes op beide nachtkastjes. Een groen legoblokje betekende ‘prima’, oranje ‘time-out’ en rood stond voor ‘stop’.
    • Ik heb de neiging om me tijdens seks te veel aan te passen aan de ander, te vervloeien en mezelf daarin kwijt te raken. Ik zou graag dichter bij mezelf blijven, maar weet niet hoe.
    • Ik heb harde en zachte grenzen. Over harde grenzen mag niet heen gegaan worden, de zachte grenzen kunnen worden verkend.
    • In hoeverre heeft autisme invloed op het volgzaam zijn in seksualiteit? Komen mensen met autisme sneller in ongelijkwaardige (seksuele) relaties? Of komt dit door mijn persoonlijkheid?
    • Meestal heb ik pas achteraf door dat ik iemand over mijn grens heb laten gaan. Soms ontdek ik dat zelf over een ervaring van jaren geleden.
    • Ik heb een fijne relatie waarin ik me veilig voel. Ik heb geleerd om samen op onderzoek te gaan wat we beiden lekker vinden. Daarin ga ik ook weleens een stukje over mijn eigen grens, want zo ontdek ik nieuwe dingen. Omdat het kleine stapjes zijn, is het ook niet erg als ik iets niet leuk blijk te vinden. En soms is het mijn partner die iets nieuws toch niet leuk blijkt te vinden.
    • Hoe kun je ervoor zorgen dat je geen negatieve seksuele ervaringen opdoet, wanneer je verwerkingssnelheid traag is en je slecht kunt voorspellen wat er gaat gebeuren?
    • Mijn bedpartners vonden onze seks vaak fijn. Het was intens en erg op hen gericht. Ik deed vooral mijn best om te blijven aanvoelen wat zij wilden. En om het niet fout te doen. Helaas genoot ik er daardoor zelf vaak een stuk minder van dan.
    • Mijn ervaring was dat mijn ex alleen aan zijn eigen behoeftes dacht. Dat voelde niet fijn.
    • Bij twijfel stel ik mezelf tegenwoordig twee checkvragen: “Voel ik me veilig?” “Kan ik op elk moment een pauze nemen of stoppen als ik dat wil?” Als ik één van de twee niet meteen met ‘ja’ kan beantwoorden, dan begin ik niet aan seks met die persoon.
  • Negatieve ervaringenNa één of meerdere negatieve seksuele ervaringen kan het moeilijk zijn om seks nog als iets positiefs te ervaren. Helaas lijken mensen met autisme – en daarbinnen meisjes en vrouwen nog weer vaker dan jongens en mannen – vaker negatieve ervaringen op te doen, of slachtoffer te worden van seksueel geweld.Lees meer

    Om een beeld te krijgen van de manier waarop jouw autismekenmerken misschien (dat hóeft uiteraard niet altijd zo te zijn!) een rol hebben gespeeld bij jouw negatieve ervaringen, kun je de pagina’s Autismekenmerken en seksualiteit doornemen.

    Als je op zoek bent naar hulpverlening dan kan je in Vlaanderen bijvoorbeeld terecht bij Zorgcentra na Seksueel Geweld of Grenswijs of in Nederland bij Centrum Seksueel Geweld. Ook kun je je huisarts vragen om hulp.

    Vraag of de hulpverlener ervaring heeft met autisme, en geef aan wat jij vanuit jouw autisme nodig hebt in het contact.

    Helaas is er bij hulpverleners nog niet altijd voldoende kennis aanwezig over de mogelijke relatie tussen autisme en het opdoen van negatieve ervaringen en slachtoffer worden van seksueel geweld. Als je autistisch bent kan bovendien een andere therapie-insteek nodig zijn om ervoor te zorgen dat je niet meer zoveel last hebt van wat je hebt meegemaakt.

    Tip: vraag jouw hulpverlener om ‘Autismekenmerken en seksualiteit’ door te lezen en bespreek daarna samen of bepaalde kenmerken vanuit jouw autisme misschien bij jouw negatieve ervaringen een rol kunnen hebben gespeeld. Meer inzicht hierin kan voor beiden helpend zijn om van daaruit te kunnen gaan werken aan het gaan krijgen van meer grip en zelfvertrouwen. Als je je meer bewust bent van je eigen valkuilen vanuit jouw autisme dan kan je daar rekening mee gaan houden bij het aangaan van nieuwe seksuele relaties. Bijvoorbeeld doordat je jezelf praktische manieren gaat aanleren die voor jou werken om je eigen wensen en grenzen beter te gaan aangeven en bewaken.

    Mensen met autisme vertellen

    • Ik ben als kind aangerand door een familievriend. Tot lang daarna had ik het gevoel dat mannen alleen maar aan seks dachten, wat me onzeker maakte en waardoor ik relaties afhield. Pas toen ik mijn man leerde kennen, ontdekte ik dat ook mannen kwetsbaar en onzeker kunnen zijn. Ik heb een fijne intieme relatie met hem opgebouwd en die negatieve ervaring is naar de achtergrond verdwenen.
    • Ik heb ervaren dat ik als autistische man door vrouwen misbruikt kan worden.
    • Veel mannen zijn in de loop van mijn leven over mijn lichamelijke grens gegaan. Ik heb dat altijd maar laten gebeuren omdat ik nauwelijks een eigen identiteit had, geen grenzen had, mezelf raar vond en dacht dat de ander beter wist wat normaal was dan ik. Ik wist niet van mijn autisme. Nu snap ik de relatie daarmee. Maar ondertussen heb ik zo’n angst opgebouwd voor intimiteit en seks, dat ik maar niet meer aan een relatie begin. Kan ik deze weerstand nog afbouwen? Zou ik alsnog van seks kunnen gaan genieten? Er lijkt geen hulpverlener te zijn die hier raad mee weet.
    • Ik reageer niet op pijn tijdens seks, terwijl ik dit vaak ervaar en het onprettig vind. Heeft dit met autisme of seksueel trauma te maken?
    • Mijn eerste keer was geforceerd. Het was lastig, want aan de ene kant weet ik dat dat niet hoort, maar aan de andere kant hield ik van diegene en dacht ik dat ik het hem verschuldigd was.
    • Hoe kan ik ontdekken wat mijn eigen behoeftes zijn als ik meermaals grensoverschrijdende ervaringen heb meegemaakt?
    • Hoe kan ik mijn nieuwe partner vertellen over mijn eerdere nare ervaringen met seks? Het moet aan de orde komen, want het heeft veel invloed om mijn seksualiteit maar ik vind het erg moeilijk om het hierover te hebben.
    • Ik heb grote weerstand tegen seks en intimiteit opgebouwd omdat partners in het verleden daarbij vaak mijn grenzen overgingen. Zo keken verliefde partners mij bijvoorbeeld lang en doordringend in mijn ogen, wat voor mij extreem beangstigend was. Of ze trokken mij spontaan naar zich toe voor een knuffel. Voor mij voelde dat heel onveilig en naar, want dit gedrag was onvoorspelbaar en sensorisch moeilijk te verdragen. Ik liet het allemaal echter gebeuren. Durfde, wilde of kon er niets over te zeggen. De ander zag mijn angst kennelijk niet? Mijn hulpverlener stelde dat geen sprake was van seksueel grensoverschrijdend gedrag, aanranding of verkrachting. En dus werd het geen onderwerp voor therapie. Maar het heeft voor mij jarenlang een grote negatieve impact gehad op mijn seksleven.
    • Na een negatieve ervaring heb ik me voorgenomen om nooit meer iemand over mijn grens te laten gaan. Het gevolg is dat ik nu star vasthoud aan mijn grenzen en eigenlijk altijd dezelfde seks heb. Dat wil ik ook niet, maar ik weet nog niet hoe ik een middenweg kan vinden.

     

  • Heb je een aanvulling?Mis je een bepaald onderwerp? Heb je een goede tip of een ervaring die anderen verder kan helpen?Lees meer

    Deel het met ons via dit webformulier.