INSAR 2018: dag 3, vrijdag 11 mei

Als het geslacht waarmee je bent geboren – man of vrouw – totaal niet klopt met hoe je je voelt, dan heb je ‘genderdysforie’. Relatief kort is bekend dat er een relatie bestaat tussen autisme en genderdysforie, al heeft niemand hier nog een verklaring voor. Ongeveer 1 op de 20 mensen met autisme heeft genderdysforie, tegen 1 op de 3800 (mannen) tot 1 op de 5200 (vrouwen) mensen zonder autisme.

Kinderpsychiater Annelou de Vries van het VUmc, een internationale autoriteit op het gebied van genderdysforie, vertelde vandaag dat onderzoekers zich nog niet zo heel lang geleden afvroegen of iemand met autisme überhaupt een genderindentiteit kon ontwikkelen, laat staan een genderdysforie. Daarover bestaat nu geen enkele twijfel meer, aldus De Vries. Onduidelijk is wél nog altijd of mensen met autisme zijn gebaat bij de standaardbehandeling. De Vries: ’Tot nu toe ken ik zowel succesvolle voorbeelden als hele zorgelijke.’ 

Een recent Amerikaans onderzoek – op dit moment ter publicatie aangeboden aan een wetenschappelijk tijdschrift – brengt voor het eerst in de geschiedenis in kaart wat de ervaringen en wensen zijn van jongeren met autisme en genderdysforie. ‘Ik heb deze jongeren voor het eerst een stem gegeven’, aldus Meredith Powers die het onderzoek uitvoerde. Powers is van het Center for Autism Spectrum Disorders van het Children’s National in Washington D.C. Meredith volgde 22 naar een genderkliniek verwezen jongeren met autisme en genderdysforie 22 maanden. Uit de interviews die zij met de jongeren voerde blijkt dat zij zich zorgen maken dat hun genderdysforie in twijfel wordt getrokken vanwege hun autisme. Ook vinden zij het moeilijk om hun genderidentieit te uiten uit angst om lastig te worden gevallen. Hun autisme kan het bovendien ook extra moeilijk maken om allerlei zaken te regelen die kunnen voortvloeien uit genderdysforie, zoals het inplannen van de intensieve behandeling die uiteindelijk moet leiden tot lichamelijke veranderingen en het aanvragen van aangepaste identiteitspapieren.

Genderdysforie kwam bij de jongeren met autisme niet uit de lucht vallen, maar groeide in de loop der jaren. Dateren de eerste gedachten over genderverschillen meestal al van de eerste jaren van de basisschool, de grootste groep heeft pas in de onderbouw van de middelbare school voor het eerst het gevoel dat hun biologische sekse niet overeenkomst met hun genderidentiteit. Na afloop van de 22 maanden bleek de genderdysforie bij 6 jongeren te zijn verhevigd, bij 12 gelijk te zijn gebleven en bij 4 te zijn afgezwakt.

Door onze redacteur Julie Wevers

Meredith Powers tijdens INSAR