Home Over autisme Autisme en seksualiteit Daten, verliefdheid en relaties Relaties

Relaties

Autisme en relaties kunnen prima samengaan. Jouw unieke manier van denken, voelen en ervaren kan goed aansluiten bij die van een ander.

Nederlands onderzoek toonde aan dat ongeveer 50% van de volwassenen met autisme een relatie heeft, van wie ongeveer 80% samenwoont. Dit is veel hoger dan vroeger werd gedacht. Ter vergelijking, onder de gehele bevolking heeft ongeveer 70% een relatie van wie ongeveer 75% samenwoont. In internationale onderzoeken geven 25-50% van de mensen met autisme aan een romantische relatie te hebben, en 80% vertelde ooit in een romantische relatie te zijn geweest.

Er lijkt gemiddeld gezien geen verschil in ervaren tevredenheid tussen autistische mensen in een relatie en autistische singles: sommige mensen voelen zich goed in hun relatie, anderen voelen zich als single goed. Sommigen zijn ongelukkig in een relatie, anderen als single.  Het kan natuurlijk frustrerend zijn als je graag een relatie wil maar geen partner hebt. Jongeren en volwassenen met autisme beschrijven verschillende mogelijke belemmeringen bij het vinden van een partner en het aangaan van een relatie zoals niet goed weten waar anderen te ontmoeten, niet goed begrepen worden door anderen, signalen van anderen niet goed kunnen inschatten, onzekerheid of angst.

Vrijwel iedere relatie kent uitdagingen en moeilijke fases. Dat geldt zowel in relaties van mensen zonder autisme als in relaties waarin autisme voorkomt. Als autisme een rol speelt, kun je bijvoorbeeld extra uitdagingen ervaren in het aanvoelen van elkaar, de manier waarop je met elkaar communiceert of de manier waarin je met (nieuwe) situaties omgaat.

Sommige partners, zowel met als zonder autisme, ervaren dat een relatie moeilijker of juist makkelijker wordt bij grote veranderingen in het leven, zoals het krijgen van kinderen, een verhuizing of een pensionering. De balans wordt verstoord en het is zoeken naar een nieuw evenwicht.

Beide partners autistisch?

Veel mensen vragen zich af of relaties waarin beide partners autistisch zijn beter werken dan relaties waarin de één wel en de ander geen autisme heeft. Eén op de zeven autistische mensen in een relatie geeft aan dat er bij de partner ook (een vermoeden van) autisme is. Of deze relaties fijner of makkelijker zijn is niet bekend. Sommigen mensen geven aan dat ze elkaar makkelijker begrijpen en waarderen. Anderen vinden het juist lastig omdat ze beiden andere uitdagingen in het leven ervaren en dit onderling minder goed aansluit.

Er is geen algemeen recept voor het ontwikkelen en behouden van een goede relatie. De verschillen tussen mensen en hun wensen zijn daarvoor te groot. In veel relaties werkt het goed als beide partners hun verwachtingen duidelijk en concreet maken en hier onderling afspraken over maken. Ook veel autistische mensen geven aan dat dit voor hen werkt in relaties.

Daarnaast helpt het als beide partners ervaren dat de ander hen probeert te begrijpen. Vaak kun je de ander wat tegemoetkomen, zonder dat je over je eigen grenzen gaat. (lees ook Sociale interactie en communicatie en Wensen en grenzen)

Sommige partners pakken het heel gestructureerd aan en plannen regelmatig evaluatiemomenten in waarin ze samen bespreken hoe het met hun relatie gaat.

Mensen met autisme vertellen

  • Volgens mij hebben autistische mensen vaker atypische relatievormen, zoals relaties met meerdere mensen of met een groot leeftijdsverschil. Ik zie dat best veel om me heen. Misschien is dat omdat wij ons minder conformeren aan wat sociaal gebruikelijk of wenselijk is.
  • Toen ik jongvolwassen was, zei mijn therapeut tegen mij dat ik me erop moest voorbereiden om mijn leven lang alleen te blijven. Dat heb ik lang voor waar aangenomen. Inmiddels weet ik dat dit totale onzin is. Ik heb al heel lang een fijne relatie.
  • Ik voel me al snel onveilig bij iemand en durf mijn gevoelens niet te delen. Daarom durf ik ook niet aan een relatie te beginnen.
  • Waarom is iedereen bezig met indruk maken op anderen, verliefdheid, zoenen enzovoort? Mij interesseert het niks.
  • Ik heb al heel lang een fijne relatie. Een van de belangrijkste succesfactoren is dat we elkaar veel ruimte en rust bieden. We wonen samen, maar hebben beiden onze eigen ruimte en doen best veel naast elkaar in plaats van met elkaar.
  • Ik was zo bang voor afwijzing dat ik continue bevestiging nodig had van mijn partners liefde voor mij. Die hyperfixatie benauwde de ander en werkte juist averechts.
  • Een relatie aangaan is voor mij spannend, omdat ik bang ben dat diegene mijn ‘rare’ gewoontes niet zal accepteren. Ik ben bang dat iemand mij niet leuk meer vindt als diegene erachter komt hoe ik echt ben.
  • Ik heb me vaak aangepast omdat ik graag wilde dat iemand bij me bleef. Bijvoorbeeld door veel meer te doen dan goed voor mij is. Maar een heel vol leven past niet bij mij. Dus een persoon die daar behoefte aan heeft past ook niet bij mij.
  • Mijn vorige partner was heel spontaan, vond het leuk als er onverwachts vrienden langskwamen en was niet erg precies met tijd. Dat werkte helemaal niet voor mij. Ik word gestrest als ik niet vooraf weet wat er gaat gebeuren of als dingen anders lopen.
  • Ik heb op dit moment een heel goede vriendschap met een andere autist. Toch ben ik bang dat het weer niet gaat lukken. Ik heb twee langdurige relaties gehad, een van 9 en een van 15 jaar. Die partners hadden geen autisme. Deze persoon en ik begrijpen elkaar heel goed, en toch zijn we allebei erg bang dat het niet gaat werken en dat we dan ook onze vriendschap kwijtraken.
  • Ik wil me in mijn relatie niet achter mijn autisme verschuilen en tegelijkertijd wel op mijn grenzen letten. Ik wil dat er ook ruimte is voor de behoeften van mijn partner, zodat we gelijkwaardig in de relatie staan. Mijn partner is niet mijn hulpverlener. Mijn autisme is er altijd, maar het hoeft er niet altijd over te gaan of beperkend te zijn. Als het voor mijn partner belangrijk is dat ik meega naar een feestje, dan doe ik dat soms, ook al kost mij dat veel energie.

Partners vertellen

  • De bekende relatietherapeut Esther Perel stelt dat het onrealistisch is om te denken dat één relatie al je behoefte en verlangens kan vervullen. Zij stimuleert dat je meerdere mensen om je heen verzamelt, waarmee je verschillende dingen deelt. Dat heeft mij geholpen om sommige verwachtingen ten opzichte van mijn relatie los te laten en juist met enkele vrienden te verdiepen. Ik ben ook meer gaan waarderen wat ik wél heb in mijn relatie.
  • Mijn partner is wat anders dan ‘gemiddeld’, voor zover zoiets al bestaat. Ik vind dat juist ontzettend leuk en verrassend. Ik ben bijvoorbeeld dol op de scherpe, rationele humor van mijn partner.
  • Mijn partner bestelt online bloemen voor mij op Valentijnsdag. Ik vind dat een stuk minder romantisch dan wanneer hij zelf naar een bloemist zou gaan. Maar ik weet dat het lief bedoeld is, dus ik zeg er niks van.

Professionals vertellen

  • Ik merk dat autistische mensen vaak enorm kritisch zijn op zichzelf. Vaak ten onrechte. Ze hebben het beeld dat mensen zonder autisme weten waar ze mee bezig zijn en zich daar goed bij voelen. Naar mijn ervaring zijn mensen zonder autisme veel rommeliger en onzorgvuldiger dan mensen met autisme. Wij communiceren onzorgvuldig en doen vaak maar wat. We zouden veel kunnen leren van mensen met autisme. Bijvoorbeeld in helder communiceren en uitspreken van verwachtingen.
  • Ik werk in een woongemeenschap met mensen met autisme en een licht verstandelijke beperking. Veel cliënten hebben, zoals de meeste mensen, behoefte aan intimiteit en genegenheid. Ze geven aan zich alleen te voelen en vragen hoe je een relatie kunt krijgen. Natuurlijk zijn er ook seksuele verlangens, maar die zijn meestal minder belangrijk dan de behoefte aan geborgenheid.
  • Ik vind het pijnlijk om te ervaren dat zoveel autistische mensen het gevoel hebben dat ze een ander weinig te bieden hebben. Velen hebben denk ik hun leven lang gehoord of gevoeld dat ze niet voldoen aan de verwachtingen. In het dagelijks leven gedijen veel autistische mensen goed bij structuur, relatieve rust en ruimte voor je eigen interesses. Ook veel mensen zonder autisme vinden dat heel prettig. Natuurlijk zijn er uitdagingen, maar die zijn er ook in relaties waarin geen autisme speelt.

Meer weten

Mis je een bepaald onderwerp? Heb je een goede tip of een ervaring die anderen verder kan helpen? Deel het met ons via dit webformulier.

  • Verbinding en liefdeKun je als persoon met autisme daadwerkelijk verbinding ervaren met een ander? Kun je liefde ervaren? Of genegenheid? Wat is hiervan nodig om een relatie te kunnen hebben? Deze en soortgelijke vragen worden regelmatig gesteld.Lees meer

    Verbinding kan vele vormen hebben. Sommige mensen verbinden bijvoorbeeld door met elkaar te praten, anderen door elkaar aan te voelen, weer anderen door samen activiteiten te ondernemen. Op wat voor manieren jij je met anderen verbindt, weet je waarschijnlijk al uit je leven tot nu toe en kun je verder gaan onderzoeken naar de toekomst. De manier waarop je verbindt kan met een nieuw persoon weer anders zijn dan je tot nu toe hebt ervaren.

    Liefde, genegenheid en veel soortgelijke begrippen zijn moeilijk om precies te beschrijven. Sommige mensen geven aan dat ze dat ‘gewoon voelen’ maar er zijn ook mensen die zulke gevoelens verminderd of niet waarnemen. Als je je eigen gevoelens minder goed waarneemt, kan het ook lastiger zijn om de gevoelens van een ander te herkennen. (lees ook Interoceptie en alexithymie).

    Onduidelijkheid

    Onduidelijkheid in het ervaren van je eigen gevoelens of je gevoelens van en voor een ander hoeft niet te betekenen dat je geen goede of langdurende relatie kunt hebben. Je kunt de behoefte hebben om 100% zeker te zijn van je gevoelens voordat je een relatie aangaat of om een relatie te willen voortzetten. Het is de vraag of je dat helpt. Je kunt niet zeker weten hoe een relatie gaat verlopen. Alleen al door de tijd veranderen omstandigheden en mensen. Belangrijk is het afstemmen van verwachtingen met je partner(s), bijvoorbeeld door er over te praten.

    Als je autisme hebt kun je soms sterk opgaan in je eigen belevingswereld en weinig aandacht hebben voor anderen. Als aandacht voor elkaar belangrijk is in je relatie, kun je bewust tijd maken om met de ander te verbinden. Plan bijvoorbeeld gezamenlijke activiteiten waar je allebei plezier uithaalt. Sommige tips uit Daten kunnen hierbij helpen. Lees ook Specifieke en intense interesses.

    In relaties speelt regelmatig dat de ene partner verwachtingen heeft waarvan de andere partner zich niet bewust is, of waar de andere partner niet aan wil of kan voldoen. Wat ook regelmatig gebeurt, is dat je onbewust verwacht dat jouw partner liefde toont op de manier zoals je dat zelf doet. Terwijl er vele manieren zijn om liefde te uiten. Als je op internet zoekt op ‘liefdestalen’ vind je hier verschillende voorbeelden van.

    Het kan helpen om allebei aan te geven wat je ervaart bij het gedrag van de ander en om helder en concreet uit te spreken wat je graag wil.

    Mensen met autisme vertellen

    • Ik vind het moeilijk om bij mezelf te voelen wie of wat ik leuk vind. Daarom weet ik ook niet of ik een relatie wil of wat voor relatie ik zou willen.
    • Ik denk nogal zwartwit. Ik weet niet precies wat ik voor mijn partner voel. Omdat ik het niet zo goed weet, zal ik het ook geen liefde noemen.
    • Ik ervaar elke ontmoeting met iemand bijna alsof ik die persoon voor de eerste keer ontmoet. Als ik de deur opendoe, dan denk ik “O ja, zo zie jij eruit.” Als ik iemand alleen in sportkleding ken, herken ik die persoon niet in andere kleding. Mijn hoofd maakt die vertaalslag niet. Ik heb daarmee ook het gevoel dat ik niet echt een band met iemand opbouw.
    • Hoe weet je of je verliefd bent? Hoe weet je of je van iemand houdt? Wat is houden van? Hoe weet je of je je seksueel aangetrokken voelt tot iemand? En hoe maak je het onderscheid tussen die drie? Mensen geven altijd nietszeggende antwoorden zoals ‘dat weet je gewoon’. Dat geeft mij alleen maar het gevoel dat ik raar ben, omdat ik dat niet zomaar weet.
    • Ik ervaar geen empathie van binnenuit. Maar ik geef wel oprecht om de mensen om me heen en wil dit ook graag laten blijken. Daarom heb ik mezelf gedrag aangeleerd om dit te laten blijken. Als iemands kat doodgaat, stuur ik een kaartje. Als mijn partner verdrietig is, dan vraag ik hoe die zich voelt in plaats van dat ik rationele analyse geef. Het is aangeleerd, maar niet minder oprecht. En het doet ook echt wat in de relatie met de ander. En ik voel dat ik regie heb in het contact.
    • Ik heb het gevoel dat er heel andere ‘regels’ gelden voor vriendschap en voor relaties. Maar ik krijg er geen vat op.
    • Als ik verliefd ben, dan raak ik helemaal de weg kwijt en kan ik niets meer. Ik heb jarenlang gelukkig samengewoond en kinderen gekregen met iemand waarbij dat gevoel niet zo intens was. Dat gaf wel een heel fijn en warm gevoel.
    • Ik voel het verschil tussen vriendschap en liefde niet. Ik hou van mijn vrienden. Is dat dan liefde?
    • ‘What is love?’ Ik weet niet hoe ik dit moet voelen. Gaat het om verliefdheid? Seksuele aantrekkingskracht? Bewondering voor de ander? Kun je liefde voelen voor iemand die je pas net kent? Ik vind het allemaal maar ingewikkeld. En probeer me er niks van aan te trekken. Als ik me fijn bij iemand voel, hoef ik daar geen label op te plakken.
    • Ik weet niet wat genegenheid is. Daarom weet ik ook niet of ik dat kan ervaren.

    Partners vertellen

    • Ik heb het gevoel dat mijn partner maar van één persoon tegelijk kan houden. Sinds we een kind hebben lijkt de genegenheid voor mij haast weg en gaat die naar ons kind.
    • Ik heb zelf diepe gevoelens van liefde, verbinding en begeerte. Ik vraag mij af of mijn partner dat ook zo ervaart. Een gevoel – welk gevoel dan ook – lijkt bij hem minder intens en blijft minder lang hangen dan bij mij. Komt dat omdat hij ‘een stoere man’ is, omdat hij autistisch is, of omdat hij ADHD heeft? Ik vind het heel interessant maar tegelijkertijd doet het er niet toe, want ik hou van hem zoals hij is.

    Ouders vertellen

    • Ons kind met autisme is afhankelijk van hulp en we verwachten dat dit ook zo zal blijven. We maken ons zorgen dat dit een heel moeilijke situatie is om een potentiële partner te leren kennen en ooit een relatie te kunnen opbouwen.

     

  • Intimiteit en seksIntimiteit kun je op veel verschillende manieren ervaren, bijvoorbeeld door de nabijheid van de ander, door het delen van interesses, door samen dingen te doen, of door elkaar aan te raken. In deze tekst bedoelen we met intimiteit het aanraken van elkaar zonder de bedoeling om seksuele opwinding te stimuleren. Denk aan elkaars hand vasthouden, tegen elkaar aan zitten, of knuffelen.Lees meer

    Intimiteit en seks kunnen deel uitmaken van een relatie, maar dat hoeft niet. Je kunt heel gelukkig zijn in een relatie waarin geen lichamelijke intimiteit en/of seks is. Het kan ook zijn dat intimiteit of seks juist een heel belangrijk onderdeel van je relatie is. Het kan in de loop van je relatie veranderen en het kan variëren tussen relaties. (lees ook Behoefte aan seks)

    In veel relaties ervaren partners een verschil in hun behoefte aan intimiteit of seks. Dat kan zowel gaan over de manier waarop intimiteit of seks in jullie relatie vorm krijgt als de hoeveelheid intimiteit of seks. Sommige partners vinden daar makkelijk een oplossing voor, anderen worstelen hier lange tijd mee. (lees ook Autismekenmerken en seksualiteit)

    Als je autisme hebt, kan het lastiger zijn om je eigen behoeften goed te ervaren, de behoeften van je partner te begrijpen of hierover met elkaar te communiceren en tot een vorm te komen die voor beiden werkt. (lees ook Wensen en grenzen)

    Mensen met autisme vertellen

    Wensen en behoeftes bepalen en afstemmen

    • Wij verschillen in onze wensen en behoeftes op het gebied van seks. Tegelijkertijd willen we graag onze relatie in stand houden. Daarom hebben we afgesproken dat het okay is om buiten onze relatie seksueel contact met anderen te hebben.
    • Hoe bepaal ik met wie ik alleen wil knuffelen en met wie ik verder wil? Ik kan dat niet zo goed voelen en laat me dan algauw leiden door wat de ander wil. Dat is nog nooit ‘fout’ gegaan, maar ik zou graag beter voelen wat ik zelf wil.
    • Voor mij zijn verliefdheid, liefde en seks drie verschillende zaken die ik moeilijk met elkaar kan verenigen. Ik kan met de persoon op wie ik verliefd was en nu liefde ervaar heel intiem zijn, maar geen seks hebben. Dat gaat voor mijn gevoel niet samen met de liefde. Ik heb buiten onze relatie wel seks met anderen voor wie ik geen liefde voel.
    • Ik ervaar geen jaloezie als mijn partner andere seksuele contacten heeft. Hangt dit samen met mijn autisme?
    • Ik weet niet zo goed wat ik moet doen als iemand warme gevoelens voor mij uit en mij aanraakt, terwijl ik zelf niet zo goed weet of ik daar behoefte aan heb. Als ik voel dat ik wel lichamelijk contact wil, dan weet ik vaak nog niet of ik ook seksueel contact wil.
    • Ik begrijp niet dat mensen vreemdgaan. Je kunt toch eerst netjes je relatie afronden voordat je met een ander gaat?
    • Seks lijkt zo belangrijk te zijn in een relatie. Ik snap het concept seks sowieso niet goed. Ik ervaar liefde op zielsniveau, niet op lichamelijk niveau.
    • Wij vinden seks fijn en belangrijk, maar verdragen het niet om door elkaar aangeraakt te worden. Wij hebben een heel speelse vorm ontwikkeld waarin we in elkaars aanwezigheid soloseks hebben. Dat we samen zijn verhoogt onze opwinding en maakt het ook heel intiem.
    • Ik vind seks in een relatie een bijzaak. Misschien ontstaat dat, misschien niet.
    • Ik vind het erg moeilijk om grenzen tussen vriendschap en (seksuele) relaties en tussen intimiteit en seks aan te voelen en te bewaken. Het loopt bij mij al snel door elkaar, waarbij in vriendschap ook seks ontstaat en een relatie meer op vriendschap kan gaan lijken. Het gaat me niet om een label of wat wel of niet ‘mag’ maar om de emotionele verwarring die ik hierbij ervaar. Ik vind het lastig om met al die onduidelijkheden om te gaan en te voelen wat ik echt met iemand wil. Ik zou hier graag met gelijkgestemden over praten en willen dat hulpverleners dit serieus nemen.
    • In mijn omgang met vrouwen merk ik dat zij ervan uitgaan dat ik – als man – automatisch seks met hen wil. Maar dat is helemaal niet het geval. Ik vind seks alleen maar fijn als ik me echt goed bij iemand voel en iemand helemaal vertrouw, en dat gebeurt niet zo snel. Tot die tijd ben ik in het contact helemaal niet met seks bezig.
    • Mijn partner en ik zijn allebei autistisch. Ik word gek van het autistische push-pull-mechanisme. Mijn partner zegt: ‘Blijf op afstand!’ maar wil wel een knuffel. Als ik die dan niet geef, is mijn partner teleurgesteld of boos. Geef ik een knuffel maar duurt het 1 seconde te lang, dan voel ik me gevangen. Trekt mijn partner me steviger tegen zich aan en ga ik daarin mee, dan word ik ruw weggeduwd. Even later trekt mijn partner me weer naar zich toe. Maar dan krijg ik een uitleg over ruimtevaart in plaats van een knuffel. Uiteindelijk ben ik helemaal uitgeput door alle aanraking, emoties en twijfel over de bedoelingen. Ik wil elkaars grenzen respecteren, maar ook genegenheid tonen. Het gaat zo vaak fout dat ik het nu vermijd.
    • Voor mij zijn liefde en seks twee verschillende dingen, die niet per se samen hoeven te gaan.

    Geen intimiteit of seks willen of ervaren

    • Ik heb al heel snel nadat wij elkaar leerden kennen aangegeven dat ik wel wil knuffelen, maar geen seks wil. Tot mijn verrassing vond mijn partner dat eigenlijk wel een opluchting. We hebben allebei andere redenen hiervoor maar het werkt zo voor ons.
    • Ik vind het verwarrend en pijnlijk dat ik wel verliefd word en intimiteit met iemand wil, maar geen seksueel verlangen ervaar. Ik ben inmiddels in de 50 en heb meerdere relaties gehad. Ook had ik best leuke seks en ik heb meerdere kinderen gekregen. Toch ervaar ik vanuit mezelf nooit seksueel verlangen.
    • In gesprekken met ervaringsgenoten herken ik het gebrek aan interesse in seks of andere lichamelijke intimiteit. Sommigen vinden het een onsmakelijk idee, anderen zijn bang voor sensorische overprikkeling en weer een ander vindt die interactie te eng.
    • Ik wil een romantische relatie en het liefst samenwonen, maar geen seks. Dat blijkt moeilijk te vinden.
    • Ik hoor wel eens dat mensen met autisme veel moeite hebben met intimiteit, omdat ze zo gevoelig zijn en het daarom gewoon niet zien zitten.

    Wel intimiteit of seks willen maar geen relatie

    • Ik verlang naar intimiteit, maar zie erg op tegen het zoeken van een partner en het aangaan van een relatie. Ik vind sociaal contact erg ingewikkeld en vermoeiend. Of wordt dit na verloop van tijd makkelijker?
    • Ik heb regelmatig seksuele contacten, maar zelden een relatie. Het voelt makkelijker om met iemand seks te hebben dan om een relatie aan te gaan.

    Partners vertellen

    • Mijn partner besteedt zonder enige moeite dagelijks uren aan diens hobby. Voor intimiteit is er nauwelijks aandacht, wat ik erg verdrietig vind. Mijn partner heeft me uitgelegd dat intimiteit hem veel meer energie kost dan zijn hobby. Dat komt omdat hij niet zelf alles kan bepalen en omdat de interactie en de prikkels heel intens voor hem zijn. We hebben afgesproken om eens in de zoveel tijd wel intiem met elkaar te zijn en daar bereidt hij zich ook echt op voor. Niet zo romantisch, maar beter dan helemaal geen intimiteit.
    • Geniet mijn partner van onze intimiteit en seks? Ik zie heel weinig reactie, zelfs bij een orgasme. Als ik het vraag krijg ik geen antwoord. Ik wil graag dat we er beiden van genieten.
    • Is intimiteit te leren of is dat te veel gevraagd? Na jaren zonder intimiteit proberen we het weer voorzichtig. Helaas loopt het steeds weer vast op ‘eenrichtingverkeer’: ik neem op verschillende manieren het initiatief, maar mijn partner reageert niet. Erover praten lukt niet, dat ziet mijn partner als kritiek. Als ik het opschrijf, krijg ik geen reactie. We willen allebei graag samen zijn en ik geloof ook echt dat we beiden intimiteit willen, maar in de praktijk lukt het niet meer.
  • PartnercommunicatieGoede communicatie is belangrijk in elke relatie, en zeker ook in seksuele relaties. En tegelijkertijd vinden heel veel mensen, autistisch of niet, het met elkaar praten over de eigen relatie vaak lastig. Als binnen een relatie autisme speelt kan het soms extra moeilijk zijn om elkaars signalen en lichaamstaal te begrijpen. Het kan moeilijker zijn om aan te voelen waar de partner behoefte aan heeft. Het is belangrijk om van beide kanten te proberen om de ander te begrijpen.Lees meer

    Het helpt als je open en eerlijk met elkaar kunt communiceren over jullie gevoelens, verlangens en grenzen. (lees ook Sociale interactie en communicatie).

    Een paar tips voor partnercommunicatie over intimiteit en seks:

    • Plan van tevoren een moment in om te praten over intimiteit en seks, zodat jullie je erop kunnen voorbereiden en het niet onverwachts gebeurt. Het kan ook helpen om vooraf alvast concreet te maken welk onderwerp jullie gaan bespreken.
    • Gebruik allebei duidelijke taal. Wees specifiek over wat je bedoelt, vraag je partner om verduidelijking, en controleer of je de ander goed begrepen hebt.
    • Het kan helpen om voorbeelden te gebruiken, bijvoorbeeld “Ik zou het leuk vinden als we dit zouden proberen”.
    • Als het moeilijk is om woorden te vinden, kan het helpen om non-verbale signalen te gebruiken om je wensen en gevoelens aan te geven. Je kunt bijvoorbeeld je partner laten zien wat je fijn vindt door het aan te wijzen of door het zelf voor te doen.
    • Soms helpt het om een plaatje te hebben van wat je bespreekt. Dit kan een tekening of een schema zijn, bijvoorbeeld van verschillende stappen of elementen die je graag wil in jullie intimiteit of seks. Je kunt plaatjes vinden in voorlichtingsmateriaal (kijk onder Meer Informatie) of zelf iets tekenen.
    • Bespreek je gevoelens. Het kan nuttig zijn om te praten over hoe je je voelt over intimiteit en seks, en om je partner te vertellen wat je wel en niet fijn vindt. Probeer te voorkomen om alleen te beschrijven wat je niet wil of niet fijn vindt. Het is vaak makkelijker om mee te bewegen met wat iemand wél graag wil.
    • Communiceren over seks kan uitdagend zijn, dus wees geduldig met jezelf en je partner. Het kan tijd kosten om comfortabel te worden met communiceren over seks, en soms lukt dat niet ook al doe je daar je best voor.
    • Als praten over intimiteit en seks moeilijk blijft, zoek dan hulp zoeken bij een therapeut of een seksuoloog. Zij kunnen jullie begeleiden bij het verbeteren van jullie communicatie en het vinden van manieren om de seksuele ervaringen te verbeteren.

    Mensen met autisme vertellen

    • Ik communiceer heel letterlijk. En ik vind dat ik heel efficiënt communiceer: ik zeg wat ik bedoel, niet meer en niet minder. Maar mensen zonder autisme hebben vaak meer nodig: zij willen inleidende zinnen en verzachtende woorden. Ik dat juist onduidelijk en verwarrend. Hoe minder woorden, hoe minder er verkeerd begrepen kan worden.
    • Ik ben erg gevoelig voor geur. Dat speelt op allerlei momenten, maar zeker ook tijdens seks. Ik durf het er niet met mijn partner over te hebben en probeer met allerlei trucjes sterke geuren te vermijden.
    • Nadat mijn relatie uitging, communiceerde ik heel efficiënt met mijn ex over wat we allemaal moesten regelen. Mijn ex vond dat harteloos. Eerlijk gezegd zie ik het probleem niet. Voor mij staan verdriet en dit soort praktische zaken los van elkaar.
    • Als ik gestrest ben, dan kan ik heel bot reageren. Ik zeg dan bijvoorbeeld heel hard ‘niet doen’. Als de spanning weer wat gezakt is, snap ik dat dat niet fijn overkomt en leg ik uit wat er gebeurde.
    • Mijn partner wil dat ik vaker zeg dat ik van hem houd. Ik vind dat onnodig en overdreven. Als er iets verandert in mijn gevoel voor hem, dan geef ik dat aan. Geen bericht is goed bericht.
    • Ik neem boodschappen van anderen altijd heel letterlijk. Ik kijk of het feitelijk klopt wat de ander zegt, of het rechtvaardig is en dat soort dingen. Vaak mis ik de gevoelsmatige ondertoon die mijn partner wil overbrengen. Mijn partner denkt dan dat ik diens gevoelens niet wil zien, maar dat is het gewoon niet. Voor mij is het nodig dat iemand concreet diens behoefte aangeeft.
    • Het duurt lang voordat ik non-verbale signalen van een partner op de juiste manier interpreteer. Tijdens seks dacht ik bijvoorbeeld bij mijn vorige partner dat haar kreunen en gezichtsuitdrukkingen betekenden dat ik iets verkeerd deed. Mensen vertonen in bed heel ander gedrag en dat is voor mij best lastig. Gelukkig kan ik hier met mijn huidige partner goed over praten.
    • Ik vind het lastig om mijn meest intieme gevoelens goed zelf te ervaren en om deze dan ook te delen met mijn partner.
    • Ik zeg nooit spontaan ‘Ik hou van jou’. Ik moet eraan denken dat dit voor mijn partner belangrijk is en zeg het ook alleen om die reden.
    • Mijn partners hadden er vaak een hekel aan dat ik alles wilde bespreken. Ze zeiden: “Je praat de intimiteit kapot.”

    Partners vertellen

    • In onze beginjaren hadden we een heel leuk en bevredigend seksleven. Na een aantal jaar is dat plotseling, op zijn initiatief, volledig gestopt. Hij gaf daarbij aan geen seks en andere fysieke intimiteit meer te willen. Helaas kunnen we hier helemaal niet over communiceren. Als ik het onderwerp benoem, zegt hij: “Ik begrijp niet wat je bedoelt.” Ik heb het gevoel dat hij me gewoon niet meer ziet staan en dat ook niet wil of kan veranderen.
Bouw, hosting & onderhoud door:
Snowball Ecommerce
Sluiten
Wil jij het werk van de NVA steunen als NVA-lid?

Dat kan al voor 5 euro per maand (60 euro per jaar).

Word nu lid!