Autisme bij (school)kinderen

Autisme kun je niet aan de buitenkant zien, maar je kunt het soms wel aan iemand merken. Veel kinderen met autisme kunnen er slecht tegen als er dingen veranderen of anders lopen dan gepland. Je kind kan dan heel angstig of boos worden. Ook zie je vaak dat kinderen met autisme het liefst bezig zijn met één bepaald onderwerp of hobby. Bijvoorbeeld dinosaurussen of paarden. Sommige kinderen met autisme hebben snel last van prikkels, bijvoorbeeld harde geluiden of kriebelige stoffen. Lees meer over de kenmerken van autisme.

Kenmerken van autisme bij kinderen

Dit zijn kenmerken die vaak voorkomen bij kinderen met autisme :

• moeite met veranderingen;
• moeite met contact maken;
• weinig gevoel voor wat anderen van hem of haar verwachten in een bepaalde situatie;
• liefst altijd bezig met één bepaald onderwerp of een hobby;
• angstig in onbekende situaties en gezelschappen;
• weinig begrip voor emoties van anderen;
• graag alles steeds op dezelfde manier doen (vasthouden aan routines);
• geen inzicht in non-verbale communicatie, zoals gebaren.

Hoe ervaart een kind autisme?

‘Autisme is een andere manier van denken’. Het is onzichtbaar maar heeft invloed op het kunnen begrijpen wat een ander denkt en voelt, op het bedenken hoe iets zal gaan en op communicatie. Autisme kan betekenen dat je kind moeite heeft met onverwachte situaties en problemen ervaart met informatie die via de zintuigen (geur, tast, reuk, zicht, gehoor) binnenkomt. Het kan hier extra gevoelig voor zijn, of juist helemaal niet.

Je kind kan zich soms zo overladen voelen door alles wat er op een (school)dag gebeurt, dat het overprikkeld raakt en even niet meer kan functioneren. Het kan dan misschien erg boos reageren, of zich juist extreem terugtrekken.

Sterke kanten

Autisme kan lastig kan zijn, maar er zijn ook dingen waar kinderen met autisme juist heel goed in kunnen zijn, zoals een scherp oog voor detail, technisch inzicht, eerlijk zijn, goed aan de regels kunnen houden of heel veel weten van een bepaald onderwerp.

Er is wat aan de hand

Meestal merken ouders al op jonge leeftijd dat hun kind anders is. Als je kind naar de basisschool gaat, wordt vaak pas echt duidelijk dat je kind zich anders ontwikkelt. Ook de meester of juf merkt op dat je kind bijvoorbeeld weinig met anderen kinderen speelt. Als je je zorgen maakt over de ontwikkeling van je kind is het belangrijk dit te bespreken op school. Ook kun je een gesprek aanvragen met de schoolarts, de huisarts of het Centrum voor Jeugd en Gezin. Als het nodig is, kunnen zij doorverwijzen voor verder onderzoek van je kind.

Ontwikkelingsleeftijd

Bij kinderen met autisme kan de ontwikkeling anders verlopen dan bij leeftijdsgenootjes, maar er vindt wel degelijk ontwikkeling plaats. Die ontwikkeling loopt vaak echter niet gelijk met de kalenderleeftijd. Je kind kan zijn 10de verjaardag vieren, maar op sociaal-emotioneel gebied functioneren als een 2-jarige,  communicatie begrijpen op het niveau van een 4-jarige en wiskunde (bijvoorbeeld) begrijpen op het niveau van een 16-jarige. Kinderen met autisme kunnen kortom veel verschillende ‘ontwikkelingsleeftijden’ hebben, en het is nuttig om dit helder in beeld te brengen. Dit geeft namelijk inzicht in wat je kind wel of niet snapt. Met een 10-jarige ga je immers op een andere manier om dan met een 4-jarige.

Diagnose

Alleen een gz-psycholoog of psychiater kan bepalen of een kind autisme heeft, op basis van uitgebreide tests en gesprekken met ouders en met het kind.  Lees meer over diagnose autisme.