Autisme bij pubers

In de puberteit verandert het lichaam – hormonen zorgen ervoor dat een kind zich ontwikkelt tot een volwassene. Als je autisme hebt, houd je mogelijk niet zo van veranderingen en kan het heel beangstigend zijn dat je lijf ineens anders voelt. Het is lastig te voorspellen wanneer lichamelijke veranderingen bij een individueel persoon plaatsvinden. Op tijd praten over lichamelijke veranderingen en bijbehorende zaken als persoonlijke hygiëne, seksualiteit en stemmingswisselingen, kan ongemak en spanning voorkomen.

Autisme kan zich op heel veel manieren uiten. Geen enkele puber heeft alle kenmerken van autisme. Het is dus heel logisch dat je in informatie over autisme bepaalde zaken wel en andere helemaal niet herkent. Lees meer over de kenmerken van autisme.

Andere ontwikkelingsleeftijd

Als je autisme hebt loopt je ontwikkeling niet altijd helemaal gelijk met je ‘kalenderleeftijd’; op bepaalde gebieden ontwikkel je je misschien sneller of juist wat langzamer. Een voorbeeld: een puber kan zijn 14^de verjaardag vieren, maar op sociaal-emotioneel gebied functioneren als een 5-jarige. Ook kan het tegelijkertijd mondelinge communicatie begrijpen op niveau van een 7-jarige en kennis van – bijvoorbeeld -schaken hebben op het niveau van een volwassene.

Pubers met autisme kunnen veel verschillende ontwikkelingsleeftijden hebben en het is nuttig om dit helder te krijgen. Het geeft inzicht in wat het kind wel en niet begrijpt.

Een paar vragen die je kunt stellen als er zorgen zijn:

• Waarover gaan de zorgen?
• Wat gaat goed en wat niet?
• Wat zit de puber in de weg?
• Waar zou verandering in moeten komen?
• Wie kan helpen bij die veranderingen?

Praten met een puber over autisme

Een puber wil waarschijnlijk vooral ‘gewoon’ zijn en zo min mogelijk opvallen. Toch is het heel belangrijk om met hem/ haar over autisme en de gevolgen hiervan te praten. Het helpt om het kind zichzelf beter te laten begrijpen, meer inzicht te geven in de eventuele problematiek en kan ervoor zorgen dat angsten en misverstanden (eerder) verdwijnen.

Boekentips voor jongeren met autisme:

• Waarom ik soms op en neer spring. De eigen stem van een 13-jarige jongen met autisme. Naoki Higashida.
• Alleen met mijn wereld. Hoe ik leerde leven met autisme. Wessel Broekhuis.
• Seks, drugs en Asperger. Een handleiding voor volwassenheid. Luke Jackson.
• Mafkezen en het Aspergersyndroom. Een handleiding voor de pubertijd. Luke Jackson.
• Ik wil niet meer onzichtbaar zijn. Autisme in de allochtone cultuur in Nederland. Birsen Basar (nieuw niet meer verkrijgbaar).
• Look me in the eye. My life with Asperger’s. John Elder Robison.

Veel van deze en andere boeken kunt u bestellen via onze webshop.

Jongeren met autisme op school

De overgang naar het voortgezet onderwijs is een grote stap. Er wordt meer van het kind gevraagd, met name op het gebied van planning rondom huiswerk en sociale contacten.

Voor de leraar en de school is het prettig om vanaf het begin te weten van het autisme, zodat zij daar volledig rekening mee kunnen houden.

Wanneer medeleerlingen opvallende dingen gaan zien bij een puber en daar opmerkingen over maken, is het een goed moment om de klas te informeren over autisme. Samen met school kun je het meest handige moment uitkiezen om voorlichting te geven. Dit kan door middel van een spreekbeurt, maar zeker ook door een discussie bij maatschappijleer of een poster op school. Op die manier hoeft de informatie ook niet direct gekoppeld te worden aan een persoon. Lees meer over autisme in het onderwijs.

Tips voor onderwijsprofessionals.

Diagnose

Alleen een gz-psycholoog of psychiater kan bepalen of een kind autisme heeft, op basis van uitgebreide tests en gesprekken met ouders en met het kind.  Lees meer over diagnose autisme.