Vrije tijd

Vakantie of vrije tijd is voor de één een zegen, voor de ander een regelrecht rampscenario. Want wat nou als je helemaal niet van veranderingen houdt? Een zee van vrije tijd kan bovendien overweldigend zijn. Het kan hoopvol stemmen over de vele mogelijkheden, verlammend werken vanwege juist die vele mogelijkheden en uiteindelijk dan toch teleurstellend uitpakken. Maak het iets minder spannend door de vrije periode van tevoren in te delen.

• Een nieuw ritme

Nu school even is weggevallen, is er geen normaal dagschema meer. Creëer een nieuw ritme, met vaste slaap- en opstatijden, zodat de nieuwe situatie (na even wennen) ook weer als ‘normaal’ voelt. Houd desnoods dezelfde tijden aan als die van een doorsnee schooldag.

• Plan activiteiten

Van een lege dag kan je kind enorm lamlendig worden. Neem je maatregelen! Plan voor dagen dat er (nog) niets gepland staat, samen een activiteit in die je kind leuk vindt om te doen. Dat kan klein zijn (een boek lezen, een film kijken) of groter (een uitstapje maken naar een pretpark of een dagje naar het strand).

• Rustig reizen

Een uitje gepland, naar de dierentuin of naar het bos? Wees lief voor jezelf (en je gezin) en probeer een rustige dag uit te kiezen. Vermijd de weekenden en omzeil de spitsuren in de trein. Reis je met de eigen auto naar je vakantieadres? ’s Nachts rijden kan heerlijk zijn (als je niet te moe bent).

• Maak schema’s

Zet de vakantie in een schema en maak het zo uitgebreid als je kind prettig vindt. Van de eerste tot en met de laatste dag. Desnoods van uur tot uur. Bedenk samen dingen die je kind prettig vindt om te doen, en houd ook rekening met tijd om even ‘niets’ te doen. Want ook dat is belangrijk tijdens vakantie; opladen zodat je kind straks weer helemaal fris op school verschijnt. Verzin samen dingen die je kan doen tijdens ‘lege’ uurtjes en schrijf ze op losse kaartjes. Ligt verveling op de loer? Kaartje trekken!

• Goed voorbereiden

Als je wel van plan bent om op vakantie te gaan, bereid je dan goed voor. Hoe zal de reis verlopen? Hoe ziet het huisje/hotel/camping eruit? Wat is er allemaal te doen? Welke bezienswaardigheden gaan jullie af? Gelukkig is via internet alles uit te pluizen en zijn overal al beelden en foto’s van te vinden. Gebruik die mogelijkheid maximaal!

• Elk jaar hetzelfde?

Sommige tieners met autisme lijken het prettig te vinden om elk jaar naar precies dezelfde plek op vakantie te gaan. Geen verrassingen en lekker vertrouwd. Toch kan een nieuwe plek ook verrassend goed uitpakken. Als je de vakantie maar goed voorbereidt en eventuele te verwachten obstakels van tevoren bespreekt, of samen een oplossing verzint.

Vliegen

Vliegen is leuk, snel en spannend, maar kan ook stressvol, eng en slopend zijn. Hoe kom je ongeschonden en rustig door de douanechecks met mensen die je willen fouilleren en die in je zorgvuldig ingepakte spulletjes neuzen? Op vliegenmetautisme.nl vind je tips en kun je het handige boekje Vliegen met autisme bestellen. Je kunt er ook informatie vinden over de Schiphol Autisme Tour, een exclusieve rondleiding om alvast te zien wat je straks allemaal kunt verwachten als je echt op reis gaat.

Vrije tijd en leeftijdsgenoten

Voor iedereen is het belangrijk om ‘erbij’ te horen, deel uit te maken van een groep, te merken dat je klasgenoten je leuk vinden. Het kan zijn dat het jou extra moeite kost om er in de klas of in een groep bij te horen. Misschien vind je het moeilijk om aan te voelen wat je groepsgenoten leuk vinden en wat niet. Of omdat je gewoon heel andere dingen leuk vindt dan zij. Je probeert misschien wel in je hoofd te bedenken hoe je je in zo’n groep zou willen gedragen, maar dat kan onnatuurlijk overkomen en soms pestgedrag tot gevolg hebben.

Het kan ook zijn dat jij vriendschappen niet zo belangrijk vindt, omdat je liever alleen bent. Of je vindt vrienden of vriendinnen wel belangrijk, maar je weet niet goed hoe je die kunt krijgen. De ene tiener met autisme zal gemakkelijker vrienden maken dan de andere. Het kan ook zijn dat je het prettiger vindt om met jongere kinderen bevriend te zijn, of juist met volwassenen, wanneer zij dezelfde interesses hebben als jijzelf.

Een paar tips waar je misschien iets aan hebt:

• Ga op zoek naar vrijetijdsactiviteiten met een accent op ‘doen’ in plaats van praten, zoals een muziekinstrument bespelen, dansen, tekenen en schilderen, omgaan met dieren, computerspelletjes. Misschien ben jij zelfs supergoed in jouw hobby?
• Nu je weet dat je een vorm van autisme hebt, vind je het misschien ook fijn om andere pubers met autisme te ontmoeten en samen leuke dingen te doen. Op een aantal plaatsen in Nederland zijn er speciale clubs of cafés waar dat kan. Voor meer informatie over vrijetijdsactiviteiten voor jongeren met autisme bij jou in de buurt, kun je terecht bij de Informatie- en Advieslijn van de NVA en de vrijetijdsconsulenten van de regionale MEE-organisaties (adresgegevens: mee.nl). Of kijk op onze regiopagina’s.
• Natuurlijk kun je ook op internet zoeken naar gelijkgestemden via bijvoorbeeld Instagram of Facebook.

Meer lezen

Lees hier een column van Louise Wester over hoe zij omgaat met vrije dagen.

Lees hier tips van Nout Schouten over het nuttig invullen van je vrije tijd.