Seksuele identiteit en genderidentiteit

Je seksuele identiteit en genderidentiteit maken deel uit van wie je bent. Er is een waaier aan termen die je kunt gebruiken om je seksuele identiteit en je genderidentiteit uit te drukken. De term LHBTQIA+ verwijst naar verschillende identiteiten rond seksualiteit en gender. LHBTQIA+ staat voor: lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender, queer, intersekse en aseksueel, waarbij de + staat voor alle andere identiteiten die mensen herkennen.

Seksuele identiteit gaat over tot wie je je seksueel en romantisch aangetrokken voelt (mannen, vrouwen, anderen) en hoe je jezelf beschrijft (bijvoorbeeld homo, lesbisch of bi). Sommige mensen vinden het belangrijk om dit uitdrukkelijk te benoemen (bijvoorbeeld “Ik ben homo.”), anderen niet.

Genderidentiteit gaat over hoe jij jezelf ziet: als man, vrouw of anders. Gender is een ingewikkelde term die verwijst naar de rollen, gedragingen en eigenschappen die in de maatschappij worden gekoppeld aan een geslacht (bijvoorbeeld mannen dragen broeken en geen rokken).

Je geslacht is hoe je bij je geboorte wordt genoemd (man, vrouw, intersekse) op basis van je geslachtkenmerken: een piemel, vulva of mengvorm.

Een klein aantal mensen ervaart een verschil tussen hun geslacht en hun genderidentiteit, en voor een deel van deze mensen is dat ontzettend moeilijk. Bij deze laatste groep kan sprake zijn van genderdysforie of genderincongruentie.

Stemmen jouw gevoelens en voorkeuren niet overeen met de traditionele man-vrouwverhouding? Dat hoeft ook niet. Onderstaande afbeelding – de ‘gender-unicorn’ – wordt internationaal veel gebruikt om verschillende begrippen (genderidentiteit, genderexpressie, sekse) te beschrijven. Een andere veelgebruikte afbeelding is de ‘genderkoek’. (tekst loopt door onder de afbeelding)

Bron: Ontwerp door Landyn Pan en Anna Moore, Trans Student Educational Resources, Gender Unicorn – (transstudent.org)

Er zijn veel mensen – met en zonder autisme – die zich afvragen wat hun seksuele identiteit en/of genderidentiteit is. Mensen kunnen zichzelf ook terugvinden in meerdere categorieën. Net zoals autisme zijn seksuele identiteit en genderidentiteit een spectrum. Je seksuele identiteit en genderidentiteit kunnen ook in de loop van je leven veranderen.

Bij mensen met autisme lijkt er een grotere diversiteit in seksuele identiteit en genderidentiteit dan in de algemene bevolking. Er zijn verschillende theorieën over waarom dat zo zou kunnen zijn, maar eigenlijk weten we dit nog niet goed. Het is niet zo dat de meerderheid van de mensen met autisme gendervragen heeft, maar het lijkt op dit moment wel zo dat meer autistische mensen hiermee bezig zijn dan in de algemene bevolking.

Lees ook eens de pagina’s Autismekenmerken en seksualiteit.

Als je niet voldoet aan het algemene verwachtingspatroon, dan krijg je soms vervelende reacties. Alsof je niet mag zijn wie je bent. Mensen met autisme hebben het weleens over ‘dubbel uit de kast komen’ of ‘twee keer onder de regenboog doorgaan’: enerzijds bekendmaken dat je autistisch bent en anderzijds bekendmaken dat je niet-heteroseksueel bent of een genderdiverse identiteit hebt. Voor mensen met autisme en verstandelijke beperking speelt dit ook.

Op deze webpagina’s lees je ervaringen van mensen met autisme over hun seksuele identiteit en genderidentiteit.

Mensen met autisme vertellen

• Is het zo dat meer vrouwen met autisme dan zonder autisme zoekende zijn in seksuele identiteit en/of genderidentiteit? En waarom is dat dan zo?
• Je hoeft niet te kiezen voor bijvoorbeeld een gender of identiteit. En het kan ook nog veranderen in de loop van je leven.
• Ik weet niet zeker of ik echt voel dat ik een andere genderidentiteit heb of dat ik biseksueel ben, of dat ik meega in een hype.
• Ik vermoed dat veel mensen met autisme ergens op een spectrum zitten qua seksuele identiteit en genderidentiteit. Volgens mij is hier nog weinig kennis over, waardoor het moeilijk is om (h)erkenning en eventueel passende hulpverlening te vinden.

Blogs/vlogs van mensen met autisme

Sexual orientation gender identity and neurodiversity (Engelstalig. Tip: Vertaal de tekst met bijvoorbeeld Google Translate naar Nederlands.)

Ouders vertellen

• Mijn dochter van 17 heeft zover ik weet nog geen seksueel contact gehad. De laatste jaren zoekt ze erg naar haar identiteit: wie ben ik? Op wie val ik? Deze onderwerpen spelen ook erg bij haar op school. Ik weet er niet veel over, maar ze is er erg open over en legt het mij uit. Ze zegt dat ze bigender en panseksueel is.
• Mijn autistische kinderen zijn erg bezig met gender en seksuele oriëntatie. Daarvoor krijgen ze van ons alle ruimte. Maar ik vind het wel lastig om bij te benen. Vooral nu mijn 15-jarige denkt aseksueel te zijn. Ik hoop dat ze nog wat flexibel blijven in hun denken hierover.

Professionals vertellen

• Waarom zie ik in de praktijk veel cliënten met autisme die worstelen met hun seksuele geaardheid en gendervraagstukken?
• Een jongeman die ik begeleidde twijfelde over zijn genderidentiteit. Hij bleek echter ook heel sterk aangetrokken te zijn tot het uiterlijk van vrouwen en leek die aantrekkingskracht (dat wat hij heel mooi vond aan het vrouwelijk lichaam) wat te verwarren met zijn genderidentiteit. Hij kreeg hulp van de genderpoli om dit uit te zoeken.

Mis je een bepaald onderwerp? Heb je een goede tip of een ervaring die anderen verder kan helpen? Deel het met ons via dit webformulier.