Home Over autisme Levensterreinen Autisme en vrijetijdsbesteding Vrije tijd invullen, hoe doe je dat?

Vrije tijd invullen, hoe doe je dat?

Ik heb 100.000 dingen die ik wil doen, maar geen idee waar ik moet beginnen

Afhankelijk van hun leeftijd/levensfase hebben mensen andere verwachtingen van hun vrijetijdsbesteding. Hieronder vind je wat voorbeelden van verschillende levensfases en een checklist die je kan helpen bij het invullen van je vrije tijd:

  • Checklist vrije tijdWat geeft energie, wat kost energie?Lees meer

    De volgende vragen beantwoorden kan helpen om te bepalen wat een ontspannen vrijetijdsbesteding kan zijn:

    • Welke activiteiten geven mij energie,  welke kosten mij juist energie?
    • Doe ik het liefst dingen alleen, of samen met anderen?
    • Houd ik van activiteiten binnenshuis of juist buiten, bijvoorbeeld in de natuur?
    • Houd ik van afwisseling of van vaste routines in mijn vrijetijdsbesteding?
    • Zoek ik naar mogelijkheden om mijn talenten te ontplooien of vooral om rust te vinden?
    • Zoek ik naar nieuwe vriendschappen en/of een relatie? Zo ja, maakt het verschil of dit mensen met of zonder autisme zijn?
    • Zoek ik andere jongeren en/of volwassenen met autisme om samen dingen te doen?
    • Vul ik mijn vrije tijd het liefst in op één plek, of mogen het verschillende plekken zijn?
    • Houd ik van strakke regels en structuur, of mag het wat losser?
    • Wil ik erop uit of ben ik liever thuis?
    • Ben ik graag sportief bezig, liever creatief, met internet of ga ik bijvoorbeeld graag om met dieren?

    Lees hier meer over mogelijke hobbies die kunnen passen bij je interesses.

  • Kinderen van 4-12 jaarHelpen kiezen en 'doseren'Lees meer

    Kiezen Veel kinderen met autisme vinden het moeilijk om zelf te bedenken welke activiteiten ze zouden kunnen gaan doen, vooral als ze nog jong zijn. Ook kiezen uit een (te) groot aantal voorstellen vinden ze vaak lastig. Tip: Houd het aantal keuzes beperkt. Laat je kind bijvoorbeeld kiezen uit maximaal drie activiteiten. Is dit ook te moeilijk, laat deze drie activiteiten dan rouleren.

    Beginnen en stoppen Kinderen met autisme komen vaak moeilijk op gang. En als zij eenmaal bezig zijn met een aangename activiteit, vinden zij het vaak moeilijk om daar weer mee te stoppen. Soms is dat echter onvermijdelijk. Omdat er gegeten moet worden bijvoorbeeld, of omdat er een afspraak wacht. Tip: Geef van tevoren aan hoe lang een activiteit kan duren. Het verloop van de tijd kan voor het kind tastbaar worden gemaakt door een timer in stellen of door een kleurenklok in het zicht van het kind te zetten.

    FlexibiliteitSoms gebeurt er iets onverwachts waardoor je kind niet kan doen wat het van plan was – er komt bijvoorbeeld onaangekondigd bezoek. Voor veel kinderen met autisme is dit moeilijk te accepteren. Tip: Bespreek regelmatig met je kind dat de dingen niet altijd verlopen zoals gepland. Maak samen een ‘plan B’ voor dit soort situaties. Stel op een rustig moment bijvoorbeeld gezamenlijk een lijst samen met activiteiten (als je kind dit handig vindt met behulp van pictogrammen of foto’s), die je kind in zijn eentje kan gaan doen als jij (of iemand anders) is onverwacht is verhinderd. Leg dit lijstje op een vaste plek en verwijs ernaar als het nodig is.

    Sociale- en motorische vaardigheden Deze vaardigheden kan je kind nodig hebben als het bij een club gaat. In welke mate, dat hangt sterk af van het soort club. Bij teamsporten zoals voetbal is goed kunnen samenwerken bijvoorbeeld veel belangrijker dan bij een individuele sport als atletiek.Tip: Kijk altijd goed of de activiteit die je kind wil gaan doen aansluit bij zijn vaardigheden. Ook is het belangrijk om te achterhalen hoe de sfeer op een club is: bij de ene club is het geen enkel punt als een kind op sommige vlakken (nog) wat minder goed functioneert, terwijl dit bij de andere club al snel als een probleem wordt ervaren.

  • Jongeren van 12-18 jaarWat komt er allemaal kijken bij je vrijetijdsbesteding?Lees meer

    Kiezen Het aantal activiteiten dat je in je vrije tijd kunt gaan doen is oneindig groot en dat maakt het er niet altijd makkelijker op. Soms vind je het misschien ook moeilijk om je een voorstelling te maken van een activiteit of club. Door zoveel mogelijk dingen te proberen (de meeste clubs hebben proeflessen), kan je ontdekken waaraan jij het meeste plezier beleeft.

    Beginnen en stoppen Als je autisme hebt vind je het misschien moeilijk om op gang te komen. En als je eenmaal met iets bezig bent, vind je het mogelijk lastig om er weer mee op te houden. Stoppen is soms echter onvermijdelijk, bijvoorbeeld als je een afspraak hebt. De timerfunctie van je telefoon kan handig zijn om de tijd af te bakenen. Die kan je een duidelijk signaal laten geven als de tijd voor bepaalde activiteit (bijna) om is.

    Flexibiliteit Misschien vind je het moeilijk als je niet kunt gaan doen wat je van plan was. Bijvoorbeeld omdat de persoon met wie je iets zou gaan ondernemen op het laatste moment afzegt. Om dit soort momenten minder vervelend te maken, kan je een lijstje maken van dingen die je in je eentje kunt gaan doen, zoals een film kijken of gamen. Gaat een afspraak niet door, dan kan je dit lijstje tevoorschijn halen.

    Organiseren Er komt heel wat kijken bij lid worden van een club. Zoals: inschrijven, op tijd de contributie betalen, uitzoeken waar de club zit en hoe je er komt. Ook moet je soms spullen aanschaffen, zoals sportkleren als je bij een sportclub gaat. Vrijetijdsbestedingen kosten vaak geld. Ga je bij een club, dan ben je behalve aan contributie meestal ook nog geld kwijt aan materialen. Het is handig om al deze kosten van tevoren in kaart te brengen om financiële problemen te voorkomen.

  • Autisme, pubertijd en vrije tijdAandachtspunten in deze turbulente leeftijdsfaseLees meer

    Afspreken In de pubertijd verandert er veel, óók de manier waarop door leeftijdsgenoten vrije tijd wordt doorgebracht. Betekende ‘afspreken’ op de basisschool meestal dat je bij iemand thuis met speelgoed ging spelen, in de pubertijd is de betekenis veel minder duidelijk. Veel jongeren houden van ‘chillen’, dat wil zeggen urenlang bij elkaar zitten kletsen en/of  naar muziek luisteren. Een doel is er meestal niet.

    Misschien vind je deze manier van vrije tijd doorbrengen niet prettig en ga je liever iets ‘duidelijks’ doen zoals muziek maken, klimmen, tekenen, zwemmen of computerspelletjes. Deze activiteiten kan je desgewenst ook ondernemen met andere jongeren met autisme.

    • Dit kan heel praktisch via de AutThere app. Meer informatie: www.autthere.nl
    • Informatie over ‘speciale clubs’  kan je terecht bij de Informatie en Advieslijn van de Nederlandse Vereniging voor Autisme www.autisme.nl of bij de MEE-afdeling in jouw regio www.mee.nl.

    Erbij horen Of je er wel of niet bij hoort hangt in de pubertijd af van subtiele, soms onnavolgbare zaken. De kleinste afwijking van de norm – bijvoorbeeld op het gebied van gedrag, spraak of kleding –  kan soms voldoende zijn voor uitsluiting. Misschien heb jij dit ook ervaren. Sommige jongeren met autisme zijn bereid om heel ver te gaan om maar bij een in hun ogen populaire groep te kunnen horen. Leeftijdsgenoten voelen dit aan en maken er soms misbruik van. Het komt bijvoorbeeld voor dat zij een jongere met autisme vervelende klusjes laten opknappen of zelfs strafbare dingen laten doen. Ook seksueel misbruik van jongeren met autisme komt voor. Probeer vooral jezelf te blijven en zoek vrienden die je waarderen zoals je bent. Daar word je uiteindelijk het gelukkigst van.

    Psychische problemen De kans op psychische problemen zoals depressie, verslaving en angst- en eetstoornissen is relatief groot bij jongeren met autisme. Speelt dit ook bij jou, vraag dan om professionele hulp. Een eerste stap kan zijn om je problemen te delen met een volwassene die je kent en vertrouwt, bijvoorbeeld één van je ouders of een leraar.

    Verslaving Sommige jongeren vinden het stoer om verdovende middelen uit te proberen, zoals alcohol en drugs. Of ze ontvluchten met deze middelen hun problemen. Hierdoor worden hun problemen uiteindelijk natuurlijk alleen maar groter, want aan deze middelen kan je makkelijk verslaafd raken.

    Het kan goed zijn om voorlichtingsmateriaal te lezen over alcohol en drugs, zodat je weet welke middelen er zijn, wat ze precies met je lichaam doen en wat de risico’s hiervan zijn. Dit soort informatie vind je bijvoorbeeld op www.jellinek.nl.

    Is er bij jou sprake van verslaving, of ben je bang dat je verslaafd zult raken, zoek dan professionele hulp. Een eerste stap kan zijn om erover te praten met een volwassene die je kent en vertrouwt, zoals een van je ouders of een leerkracht.

    Gamen en internet, vloek of zegen? Internet heeft grote voordelen. Misschien is het voor jou bijvoorbeeld een onuitputtelijke bron van informatie over onderwerpen die je interesseren. Of wellicht onderhoud je leuke sociale contacten via specialistische fora of online games.

    Maar internet kan ook een probleem zijn.  Bijvoorbeeld als je andere belangrijke dingen in je leven – zoals school, werk of je gezinsleven – gaat verwaarlozen doordat je continue online bent. Denk je dat je door internet en/ of gamen in de problemen dreigt te raken, maak dan voor jezelf een dagschema en zorg dat je voldoende tijd vrijmaakt voor andere belangrijke dingen in je leven. Lukt dit niet, dan is het raadzaam om professionele hulp te zoeken.  Een eerste stap kan zijn om het probleem te bespreken met een volwassene die je kent en vertrouwt, zoals een van je ouders of een leerkracht.

    Speciale interesse Bezig zijn met een favoriet onderwerp  – alleen of met vrienden – is een nuttige en aangename manier om je vrije tijd door te brengen. Zeker zolang je andere belangrijke zaken in je leven – zoals werk en school – niet verwaarloost. Misschien vind je het ook leuk om lid te worden van een club die aansluit bij jouw interesse(s).  Daar kan je mensen ontmoeten met dezelfde belangstelling; zij zullen jouw kennis  waarschijnlijk erg op prijs stellen.

  • Volwassenen 18+Wat wordt van je verwacht?Lees meer

    Kiezen Zelf keuzes maken welke activiteiten je in je vrije tijd doet.

    Tijd indelen Plannen op welke momenten je de gekozen activiteit(en) wilt doen.

    Activiteiten zelf opstarten en stoppenAls je opgaat in een hobby die je interesse heeft kan het moeilijk kan zijn om daarmee te stoppen. Bijvoorbeeld gamen en knutselen kunnen verslavend zijn.

    Flexibiliteit Flexibel omgaan met onverwachte gebeurtenissen die ervoor zorgen dat je niet de activiteit kunt doen die je wilde doen.

    Organiseren dat je een activiteit kunt gaan doenBijvoorbeeld zorgen dat je contact opneemt met een sportclub (via mail, telefoon, of er naar toe gaan), dat je benodigd materiaal en kleding hebt, dat je de route kent en weet hoe je er naartoe kunt reizen.

    Budget bewakenInzicht in de kosten van een hobby en je beschikbare budget om die hobby te kunnen beoefenen: uitzoeken wat je daarvoor nodig hebt aan materiaal, wat dat kost, en welk budget je daarvoor hebt.

  • Adressen en productenHandige linksLees meer

    SchakenWil je schaken (leren)? Meer informatie: www.schaken-en-autisme.nl.

    Samen met andere volwassenen met autismeMisschien lijkt het je leuk om samen met andere volwassenen met autisme activiteiten te ondernemen? Kijk voor de mogelijkheden eens op de volgende websites:

    www.ietsdrinken.nl (laagdrempelige bijeenkomsten voor mensen met autisme, door heel Nederland)

    www.pasnederland.nl (o.a. wandelingen, uitstapjes)

     

Bouw, hosting & onderhoud door:
Snowball Ecommerce
Sluiten
Wil jij het werk van de NVA steunen als NVA-lid?

Dat kan al voor 5 euro per maand (60 euro per jaar).

Word nu lid!