Autisme Spectrum Stoornis (ASS)

Voor meer informatie over wat autisme is en een definitie van autisme zie de pagina ‘Wat is autisme?’ Op deze pagina staat informatie over de classificatie van autisme tijdens een diagnosetraject.

De DSM-5, de meest recente versie van het Amerikaanse handboek voor psychische stoornissen, spreekt van één autisme-diagnose: de ‘autismespectrumstoornis (ASS)’. De diagnose wordt gesteld wanneer je voldoet aan alle kenmerken genoemd in domein A en 2 van de 4 kenmerken in domein B.

A. Blijvende tekorten in de sociale communicatie en interactie, zoals blijkt uit:

• tekorten in sociaal-emotionele wederkerigheid
• tekorten in het voor sociale omgang gebruikelijke non-verbale communicatieve gedrag
• tekorten in aangaan, onderhouden en begrijpen van relaties

B. Beperkte zich herhalende gedragspatronen, beperkte interesses en activiteiten, zoals blijkt uit:

• stereotype of repetitieve motorische bewegingen, gebruik van voorwerpen of spraak
• hardnekkig vasthouden aan hetzelfde, star gehecht aan routines of geritualiseerde gedragspatronen
• zeer beperkte, gefixeerde interesses die abnormaal intens of gefocust zijn
• over- of onder reageren op zintuiglijke prikkels of ongewone belangstelling voor zintuiglijke aspecten van de omgeving

Voor alle nieuwe diagnoses

De DSM-5 geldt voor alle nieuwe psychiatrische diagnoses vanaf ongeveer 2015. De NVA vindt het van groot belang dat een diagnose méér is dan alleen het ‘label’ uit het handboek: een goede diagnose is ook handelingsgericht. Dit houdt in dat de gz-psycholoog of psychiater in kaart brengt welke beperkingen en sterke kanten het autisme van iemand kenmerken en vervolgens concrete adviezen voor hulp op maat meegeeft. We maken ons er sterk voor dat ook dáár aandacht aan wordt besteed tijdens de scholing van psychiaters en gz-psychologen in het hanteren van het handboek.

Geschiedenis

De voorloper van de in 2013 verschenen DSM-5, de DSM IV, kende nog verschillende subtypen van autisme, zoals de autistische stoornis (ook wel ‘klassiek autisme’ of ‘syndroom van Kanner’ genoemd), het syndroom van Asperger of PDD-NOS.

Voor- en nadelen

De NVA ziet voor- en nadelen van de nieuwe diagnose ASS voor onze achterban. We vinden de term Autisme Spectrum Stoornis een verbetering ten opzichte van de verschillende vormen en benamingen van autisme in de vorige editie van het handboek. De term geeft beter aan dat die verschillende vormen in de kern op elkaar lijken. Het onderscheid tussen ‘mild’ en ‘ernstig’ biedt bovendien naar onze mening meer mogelijkheden dan voorheen om individuele verschillen aan te geven in de ernst van de beperkingen die mensen met ASS ervaren.

Etiket

Een zorgpunt is de actuele discussie over de mate waarin ‘etikettering’ zinvol is: die discussie kan leiden tot bagatellisering van psychische problematiek, of stigmatisering van mensen met een ‘etiket’. De NVA zal zich actief in deze discussie blijven mengen en zich sterk maken voor positieve en realistische beeldvorming over autisme.